Τι συμβαίνει όταν γινόμαστε υπερπροστατευτικοί;

Γράφει ο Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος Γιάννης Ξηντάρας

Οι γονείς αγαπάμε τα παιδιά μας και θέλουμε να τα βλέπουμε ευτυχισμένα και υγιή. Μα ενδιαφέρει μόνο το καλό τους. Θέλουμε να είμαστε περήφανοι και να τα καμαρώνουμε…

Και σε μία ενδεχόμενη αποτυχία τους…; Έχουμε αναρωτηθεί πως θα το αντιμετωπίζαμε; Θα αντέχαμε την αποτυχία τους (και κατά συνέπεια τη δική μας;) Αντέχουμε να διαψευστούν οι προσδοκίες μας; Να μην είναι καλοί μαθητές, να κάνουν λάθη ή ακόμα περισσότερο να πάθουν κάτι ή και να αρρωστήσουν;

Όχι… αυτό δεν το αντέχουμε… και κάπως έτσι γινόμαστε υπερπροστατευτικοί. Δεν αντέχουμε στην ιδέα πως κάτι το κακό περιτριγυρίζει τα παιδιά μας και για αυτό προσπαθούμε να το προλάβουμε, προστατεύοντας τα, πριν από αυτά για αυτά. Μην στενοχωρηθούν, μην πάθουν, μην μάθουν, μην πουν οι άλλοι…

Για να μην παρεξηγηθούμε… αυτό είναι το φυσιολογικό και το απολύτως υγιές να κάνει ένας γονιός. Το πρόβλημα με την υπερπροστατευτικότητα ξεκινάει όταν η αγωνία και η προστασία ξεπερνάει τα όρια του φυσιολογικού και φτάνουν στον  υπερθετικό βαθμό. Όταν φτάνουμε στο σημείο να μην αφήνουμε το παιδί να κάνει τίποτα, να μην παίρνει πρωτοβουλίες, να μην έχει άποψη, να μην εκτίθεται σε κανένα κίνδυνο, τότε είναι πρόβλημα. Σαν το χρυσόψαρο, το εγκλωβίσαμε σε μια γυάλα με την αιτιολογία «για το καλό του…».

Όχι, αυτό δεν είναι το καλό του. Με αυτό το τρόπο τα καθηλώνουμε σε ένα περιβάλλον ασφαλές μεν, ανώριμο δε για να αντιμετωπίσουν τα εκάστοτε θέματα που θα έχουν σε κάθε στάδιο της ζωής τους. Έτσι, ξεκινάει ένας ανατροφοδοτούμενος φαύλος κύκλος όπου όσο πιο ανέτοιμος είναι κανείς τόσο πιο πολύ προστασία χρειάζεται….

Τέλος, κατανοώντας τη δυσκολία, θα πρέπει να δίνουμε στα παιδιά τον κατάλληλο χώρο και χρόνο, για να αναπτύσσονται και να μπορούν να αναλάβουν τα ίδια την ευθύνη του εαυτού τους, ώστε να γίνουν ώριμοι και υπεύθυνοι ενήλικες…

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος στην Αγία Παρασκευή, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.