Όταν ένα έργο remix που αναρτάται στην «Ψηφιακή Κοινότητα Scratch» είναι πιο δημοφιλές από το original

Του Νίκου Δαπόντε

Στην εντεκάχρονη περίπου πορεία της «Ψηφιακής Κοινότητας του Scratch», αυτό που με γοητεύει περισσότερο είναι το γεγονός ότι όλα τα μέλη της οφείλουν να μοιράζονται ένα και μόνο χαρακτηριστικό, κοινό για όλους όσους συμμετέχουν σ’ αυτήν:

πρόκειται για τη δημιουργία ενός έργου (project):

  1. με τη χρήση του ανοιχτού (open source) εκπαιδευτικού λογισμικού Scratch
  2. την ανάρτησή του στον ίδιο δικτυακό τόπο (www.scratch.mit.edu της ομάδας scratch Team του MIT), σε διαθέσιμο προσωπικό χώρο και
  3. τη δυνατότητα γραφής σχολίων και παρατηρήσεων αναφορικά με έργα άλλων μελών της κοινότητας (πέρα από το συνηθισμένο «μου αρέσει» κ.λ.π.).

Ουσιαστικά πρόκειται για μια παγκόσμια κοινότητα τα μέλη της οποίας μπορούν να συμμετέχουν, με το μοίρασμα των δικών τους projects, πειραματιζόμενοι με άλλα μέλη όλων των επιπέδων, ηλικιών και ενδιαφερόντων (βλέπε τα στατιστικά της «κοινότητας» .

https://scratch.mit.edu/statistics/.  Σ’ αυτά βλέπει κανείς διάφορες ενδιαφέρουσες όψεις της κοινότητας και δεν μένει μόνο στα γνωρίσματα του λογισμικού).

Αν κάτι μου αρέσει ιδιαίτερα ως μέλος της «Ψηφιακής Κοινότητας του Scratch» είναι η εφαρμογή στην πράξη της ιδέας του Remix (https://vimeo.com/25380454 ).

Η προσωπική εμπειρία μού έδειξε κάτι το αναμενόμενο: μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις το remix είναι πετυχημένο και αυτό συμβαίνει μόνο όταν ανοίγει νέες προοπτικές ή όπως έγραψε ένας φίλος στη κοινότητα σε σχόλιο του «όταν ένα έργο remix είναι πιο δημοφιλές από το original!» φράση που έγινε και τίτλος της ανάρτησης.  Ας δούμε από κοντά μια περίπτωση έργων remix που συμμετείχα και εγώ. Ξεκίνησε το 2012 και έφτασε μέχρι σήμερα, το 2018.

Το αρχικό πρωτότυπο project

Στα τέλη του 2012 ο Ολλανδός χρήστης (με ψευδώνυμο MZproductions) ανέβασε στην κοινότητα του Scratch ένα project, με τίτλο Jelly, και το οποίο μου προκάλεσε το ενδιαφέρον.

Αφετηρία είναι μια ημίρρευστη μάζα (ζελέ) πάνω σε μια βάση. Με το project επιχειρείται η προσομοίωση της συμπεριφοράς του ζελέ, όταν η βάση του μετακινείται στην οθόνη με το δείκτη του ποντικιού. Προϋπόθεση γι αυτό είναι η «δόμηση» του ζελέ με 12 κομμάτια, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα:

Ο δημιουργός του project, τελικά, μας προσφέρει δύο αναπαραστάσεις.  Την πρώτη ονομάζουμε «Φυσική αναπαράσταση» και τη δεύτερη «Γεωμετρική αναπαράσταση ». Όπως δείχνει η παρακάτω εικόνα, για τον προγραμματισμό χρειάστηκαν  α) 12 αντικείμενα – κομμάτια για την αναπαράσταση του ζελέ β) 1 βάση για να στηρίζεται το ζελέ γ) 1 μολύβι για τη σχεδίαση του περιγράμματος του ζελέ (γεωμετρική αναπαράσταση).

Πέρα από τη σύλληψη της ιδέας, ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο προγραμματισμός στη γλώσσα Scratch για τη συμπεριφορά καθενός από τα 12 αντικείμενα – κομμάτια (sprites).

Πρόκειται για ένα σχετικά απλό κώδικα, έξυπνα στημένο ώστε να είναι όσο γίνεται πιο ρεαλιστική η προσομοίωση των 12 κομματιών του ζελέ. Γενικά, η μοναδική αλλαγή μεταξύ τους γίνεται στις δύο τελευταίες σειρές που αφορούν τις συντεταγμένες (x, y) κάθε κομματιού.  Παρακάτω έχουμε τον κομψό κώδικα για το αντικείμενο – sprite 1 έτσι ώστε όταν μετακινείται η βάση του ζελέ να κινείται αντίστοιχα και το κομμάτι 1. Το ίδιο συμβαίνει και με τα υπόλοιπα κομμάτια.

Στον κώδικα διακρίνουμε δύο μεταβλητές <jellyness > και < division > που αναφέρονται στο βαθμό της ρευστότητας των κομματιών του ζελέ. Μπορείτε να πειραματιστείτε στο περιβάλλον του Scratch με τους δύο μεταβολείς, έχει ενδιαφέρον:

Α’ Φάση remix (2012) – Τα τρία βασικά έργα remix

Από αυτό το project του 2012, πρωτότυπο στη σύλληψη και την εκτέλεση για την «κοινότητα του Scratch», τελικά, προέκυψαν δύο βασικά remix:

Το πρώτο είναι ένα remix του χρήστη (με ψευδώνυμο r2dav2),αποτελεί μια προέκταση του αρχικού project και έχει σαφή προσανατολισμό: να αποτελέσει τη βάση για επινόηση νέων παιχνιδιών. Ο χρήστης με τη βοήθεια των κουμπιών του πληκτρολογίου οφείλει να οδηγεί ένα αντικείμενο – «ζελέ» να περνάει επιτυχώς διάφορα εμπόδια. Το project αναρτήθηκε το 2012 με τίτλο Jelly Physics

Το δεύτερο remix είναι ένα δικό μου project (με όνομα dapontes) το οποίο αναρτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου του 2012 https://scratch.mit.edu/projects/2974553/ . Του έδωσα το όνομα Jelly_Stickman Show!  Ο τίτλος του φανερώνει ότι ο προσανατολισμός μου δεν είναι ούτε το αντικείμενο «Jelly» ούτε το παιχνίδι εμποδίων αλλά ένα stickman που εκτελεί το σόου του στην οθόνη με δύο μορφές:

Με αυτό το project ήθελα να πειραματιστώ, επιβάλλοντας στη βάση του stickman διάφορες κινήσεις, όπως για παράδειγμα, ευθύγραμμες ομαλές κινήσεις, ταλαντώσεις και ελλειπτικές κινήσεις, με τη χρήση των γνωστών εντολών του Scratch:

Παρακολουθήστε το σόου του stickman στις δύο μορφές του:

Το τρίτο ενδιαφέρον remix το έφτιαξε ο χρήστης zsiegel βασιζόμενος στο προηγούμενο και έχει τίτλο «Jelly stickman» https://scratch.mit.edu/projects/2979125/ . Και αυτό είναι προσανατολισμένο στα παιχνίδια με τα εμπόδια αλλά με «πρωταγωνιστή» ένα stickman με τις μορφές που παρουσιάστηκαν στο δικό μου project (2012).


Με κλικ στο κουμπί «Προβολή του Δέντρου των αναμείξεων» μπορείτε να δείτε όλα τα projects remix (https://scratch.mit.edu/projects/2974553/remixtree/ )

Ας συνοψίσουμε την πορεία των πρώτων remix μια και θα ακολουθήσει και μια δεύτερη λίγο παρακάτω.

Β’ Φάση remix (2018)

Πέρασαν 5 χρόνια και χρειάστηκε να εμπλουτίσω το remix του 2012 με ένα πιο interactive project έτσι ώστε να εμπλουτίσω ένα νέο studio που έφτιαξα στην κοινότητα του scratch  με τίτλο «Τέχνες» https://scratch.mit.edu/studios/4801393/

Έτσι, στις 13 Νοε. 2017 έχουμε ένα ακόμα remix του προηγούμενου δικού μου με τίτλο Jelly_Stickman Show_again

Μετά την ανάρτηση του συνέβη να ξεκινήσει ένα ενδιαφέρον για την ιδέα Jelly stickman μετά και από ένα ακόμα Remix που έγινε πρωτοσέλιδο στο website της κοινότητας μια και είχε πολλά like και πολλά remix.  Πρόκειται για το project με τίτλο Stretchy Splow! που ανάρτησε ο χρήστης Splow τον Απρίλιο του 2018.


Αυτή τη φορά έχουμε ένα δεύτερο δέντρο αναμείξεων:

Η παρουσίαση της εξέλιξης ενός project μου έδειξε ότι μια μελέτη αναφορικά με το θέμα του remix θα μπορούσε να μας διαφωτίσει περισσότερο για τη δημιουργικότητα.