Εντυπώσεις από τη συμμετοχή μας στο διαγωνισμό της WROhellas “Η δική μας πόλη”

Η Γ΄ τάξη του Δημοτικού Σχολείου Σαρωνίδας συμμετείχε στο διαγωνισμό της WRO «Η δική μας πόλη». Η εμπειρία μας ήταν πολύ θετική και σε αυτό αξίζουν συγχαρητήρια στους διοργανωτές, στους χορηγούς και σε όσους υποστήριξαν αυτήν την προσπάθεια.

Η όποια κριτική ασκηθεί παρακάτω αποσκοπεί αποκλειστικά και μόνο στη βελτίωση των διαδικασιών, στον περιορισμό των αδικιών και των παραπόνων αλλά και στην πετυχημένη προώθησης της ρομποτικής στην εκπαίδευση.

Θεωρώ ότι η διοργάνωση, ενώ στηρίχτηκε σε μια πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα ιδέα, δεν υποστηρίχτηκε επαρκώς από τους διοργανωτές. Η αποδοχή από τον εκπαιδευτικό κόσμο ήταν υπεράνω των προσδοκιών και αυτό πιθανόν να δίνει ένα ελαφρυντικό στους διοργανωτές, λόγω της δυσκολίας διαχείρισης τόσο μεγάλου αριθμού συμμετοχών. Όμως η αποδοχή τους δεσμεύει τους διοργανωτές και με κάποιες ευθύνες έναντι των συμμετεχόντων.

Η ελλιπής ενημέρωση προς τους συμμετέχοντες σε όλες τις φάσεις του διαγωνισμού ήταν δυστυχώς εμφανής. Οι όροι και η διαδικασίες του διαγωνισμού δεν ήταν σαφείς και πολλές φορές τροποποιούνταν την τελευταία στιγμή. Ειδικότερα, η ανακοίνωση του προγράμματος του τελικού μας δυσκόλεψε στην κατανόηση του μιας και δε γνωρίζαμε μέχρι την τελευταία στιγμή τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί. Η διαδικασία αξιολόγησης ήταν παντελώς άγνωστη στους συμμετέχοντες μέχρι και την τελευταία ημέρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στους προκριματικούς της Αττικής όπου και συμμετείχαμε, μέλη της ομάδας μας αποχώρησαν μετά την πρώτη αξιολόγηση καθόσον δε γνώριζαν ότι μετά από λίγο θα ακολουθούσε και δεύτερη. Δυστυχώς, δεν υπήρχε κάποιο τηλέφωνο επικοινωνίας για κάτι επείγον αλλά και οι απαντήσεις σε ερωτήματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ήταν προβληματική αν όχι επιλεκτική.

Τα κριτήρια αξιολόγησης που ανακοινώθηκαν με την προκήρυξη του διαγωνισμού θεωρώ ότι δεν τηρήθηκαν πιστά από τους κριτές την ημέρα της αξιολόγησης με αποτέλεσμα την αυξημένη υποκειμενικότητα πράγμα που θα ήταν θεμιτό σε ένα διαθεματικό project ή κάποιο επιστημονικής φαντασίας αλλά νομίζω όχι για αξιολόγηση project ρομποτικής.

Έτσι, θεωρώ ότι δεν αξιολογήθηκε σωστά η πολυπλοκότητα, αποτελεσματικότητα και δυσκολία κατασκευής των αυτοματισμών στις κατασκευές. Δεν ελέγχθηκε επαρκώς η λειτουργικότητα των αυτοματισμών στην υλοποίηση των σεναρίων των project και υποβαθμίστηκε η ανάπτυξη σύνθετων αυτοματισμών με τα ελάχιστα δυνατά υλικά, πράγμα που θα μπορούσε να φανερώνει την αυξημένη ευρηματικότητας και φαντασία των διαγωνιζομένων. Νομίζω επίσης ότι αξιολογήθηκε υπέρμετρα αυτό που επιδιωκόταν στα project και όχι αυτό που τελικά επιτεύχθηκε.

Δεν αξιολογήθηκε επαρκώς η αντιστοίχιση του εικονικού (video scratch) και του πραγματικού κόσμου (πίστα) όπως αναφερόταν εκτενώς στα σεμινάρια της WRO αλλά ούτε και η πολυπλοκότητα, η σωστή και ακριβής λειτουργία του κώδικα στο Scratch.

Δε λήφθηκε υπόψη η ηλικία των μαθητών. Όλοι οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουμε το γνωστικό χάσμα αλλά και την απόκλιση δεξιοτήτων σε παιδιά 8 και 11 ετών. Σε κάποιες περιπτώσεις οι κριτές ήταν πολύ αυστηροί και βιαστικοί κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης πράγμα που σίγουρα δεν ενδείκνυται σε μικρούς μαθητές. Επιπλέον, δεν υπήρξε καμιά πρόβλεψη για κάποιο βραβείο που να σχετίζεται με την ηλικία μαθητών. Έτσι οι μαθητές της Γ΄ τάξης αντιμετωπίζονταν όμοια με αυτούς της ΣΤ΄ τάξης. Εδώ θέλω να τονίσω ότι η επιλογή των κριτών δε θα πρέπει να εξαντλείται στην επιστημονική τους επάρκεια, αλλά και στην εμπειρία τους στη διαχείριση παιδιών των συγκεκριμένων ηλικιών.

Επίσης με αιφνιδίασε το ότι ακολουθήθηκε διαφορετική πολιτική κατά τον προκριματικό και διαφορετική την ημέρα του τελικού. (πχ. πιστή τήρηση στον χρόνο παρουσίασης του project με απειλή διακοπής από τους κριτές, έλλειψη περιπτέρου με βάση την προκήρυξη του διαγωνισμού κ.ά)

Πιο συγκεκριμένα, η πρόβλεψη για τα περίπτερα της κάθε ομάδας δεν τηρήθηκε και όλα αυτά έγιναν αντιληπτά στους διαγωνιζόμενους την ώρα της αξιολόγησης. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην μπορέσουμε να προβούμε στο απαραίτητο στολισμό της παρουσίασής μας.

Ποτέ δεν ανακοινώθηκε στις ομάδες η βαθμολογία τους (ούτε στα προκριματικά ούτε στην τελική φάση) ανά τομέα για να γνωρίζουν τις βελτιωτικές παρεμβάσεις που πρέπει να κάνουν αλλά και για λόγους διαφάνειας και συγκρίσεων μεταξύ των διαγωνιζόμενων. Άλλωστε, ποτέ δεν ανακοινώθηκαν από τους διοργανωτές στο επίσημο site της WRO οι ομάδες που πέρασαν στον τελικό και φυσικά ούτε οι βαθμολογίες τους.

Έτσι, η έλλειψη οργάνωσης ακόμη και την ημέρα του τελικού ήταν εμφανής. Η ομάδα μας δεν είχε κάποιο σταντ για να στηρίξει τις αφίσες της αλλά ούτε καν μια καρέκλα δίπλα στα τραπεζάκια. Οι 12 ομάδες της Αττικής (δύο εκ των οποίων κατέλαβαν και τις πρώτες θέσεις) στριμώχτηκαν σε μια αίθουσα μικρή με πολύ θόρυβο και ανεπαρκή εξοπλισμό (πχ. μικροφωνική εγκατάσταση). Αντιθέτως στον κεντρικό χώρο του γηπέδου μπάσκετ όπου στον προκριματικό χώρεσαν 100 ομάδες, στον τελικό αξιοποιήθηκε μόνο για τις 10 ομάδες της επαρχίας. Οι ομάδες της επαρχίας φυσικά και δικαιούνταν ειδικής μεταχείρισης λόγω της ταλαιπωρίας και της κούρασης που βίωσαν κατά την μετακίνησή τους αλλά πιθανόν ο χώρος επαρκούσε για όλους. Εδώ μάλλον προτιμήθηκε η καλύτερη προβολή και δημοσιοποίηση (βιντεοσκόπηση) από την αξιοπιστία στο διαγωνιστικό μέρος.

Όμως, αν για μια διοργάνωση ενός διαγωνισμού απαιτούνται 1000 εργατοώρες από τους διοργανωτές, οι συμμετέχοντες σ΄ αυτόν θα διαθέσουν πολλαπλάσιες για την υλοποίηση των έργων τους. Άρα, νομίζω δικαιούνται καλύτερης αντιμετώπισης και εκτίμησης των προσπαθειών τους.

Εντύπωση μου προκάλεσε και η ανακοίνωση νέου διαγωνισμού από την WROhellas πριν την ολοκλήρωση του πρώτου αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα, μέσω του επίσημου site της WROhellas, τον διαγωνισμό που βρισκόταν στην τελική του φάση.

Η ομάδα μας υπέβαλε ένσταση κατά την πρώτη φάση της αξιολόγησης του τελικού θεωρώντας ότι αδικήθηκε και ζήτησε τις αναλυτικές βαθμολογίες της καθώς και των τεσσάρων πρώτων ομάδων, προκειμένου να ελέγξουμε την αντικειμενικότητά τους με βάση τα κριτήρια αξιολόγησης όπως είχαν ανακοινωθεί με την έναρξη του διαγωνισμού. Αυτό νομίζω αποτελεί υποχρέωση των διοργανωτών προς τους συμμετέχοντες για ενημέρωση και βελτίωση των τομέων που υστερούν. Κατά την ένσταση μας αναφέρθηκε η αδυναμία παρουσίασης του project μιας εκ των προκριθέντων ομάδων, λόγω τεχνικού προβλήματος (κόλλησε ο υπολογιστής). Το τελευταίο δεν επιδέχεται αμφισβήτησης μιας και έγινε αντιληπτό από αρκετούς συνδιαγωνιζόμενους. Αντιμετωπιστήκαμε από την αρχή ως γραφικοί και ως ταραξίες. Η ένσταση υποβλήθηκε γραπτώς με την υπόσχεση να αιτιολογηθεί επίσης γραπτώς. Επίσης δόθηκε η υπόσχεση από τον πρόεδρο της WRO (η οποία δεν τηρήθηκε μέχρι σήμερα) να μας κοινοποιηθούν οι επιμέρους βαθμολογίες μας καθώς και των τεσσάρων πρώτων για σύγκριση με βάση τα ανακοινωθέντα κριτήρια και ως απόδειξη αξιοπιστίας, αντικειμενικότητας και διαφάνειας.

Μετά από περίπου 2 ώρες ακολούθησε η απόρριψη της ένστασης από την επιστημονική επιτροπή με 4-0 η οποία έγινε μετά το πέρας της δεύτερης φάσης αξιολόγησης και μετά από πολλές παλινωδίες και αρκετή πίεση από μέρους μας. Η απογοήτευση από όλα αυτά αφορούσε λιγότερο εμένα, ως προπονητή και περισσότερο τους γονείς συνοδούς των μαθητών.

Εν κατακλείδι, εκτιμώντας τις καλές προθέσεις των διοργανωτών θεωρώ ότι για λόγους φερεγγυότητας, αξιοπιστίας και αναβάθμισης του διαγωνισμού θα πρέπει να υπάρχει πρωτίστως πλήρης υποστήριξη προς τους συμμετέχοντες, ο αριθμός των οποίων θα πρέπει να είναι διαχειρίσιμος. Προτεραιότητα στους συμμετέχοντες σημαίνει σεβασμός στη δουλειά των μαθητών, των δασκάλων και των γονιών τους.

Εύχομαι στους διοργανωτές καλή δύναμη και να προσφέρουν και στο μέλλον παρόμοιες εμπειρίες στα παιδιά μας απαλλαγμένες από κάποιες αδυναμίες που δυστυχώς δημιουργούν κακές εντυπώσεις και παράπονα.

Θεωρώντας υποχρέωσή μας το διαμοιρασμό της γνώσης, «ανεβάσαμε» ολόκληρο το project μας «Η Γραναζούπολη» στο blog της τάξης μας: http://1dimsaron.blogspot.gr/2015/04/blog-post_11.html , ώστε να ωφεληθούν από την εμπειρία μας οι μαθητές και εκπαιδευτικοί που θα ασχοληθούν με την εκπαιδευτική ρομποτική ή θα εμπλακούν σε παρόμοιο διαγωνισμό στο μέλλον. Το ίδιο αναμένω και από τους επίσημους διοργανωτές στο πλαίσιο της διάχυσης της γνώσης και της προβολής της εκπαιδευτικής ρομποτικής στο ευρύ κοινό.

Σας ευχαριστώ

Ο προπονητής-εμψυχωτής
Κοσμάς Αθανασιάδης, δάσκαλος (ΠΕ70),
επιμορφωτής Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ,
συνεργάτης στο «Ψηφιακό Σχολείο»,
με μεταπτυχιακό στις Επιστήμες της Αγωγής