Σχέδιο προγράμματος – Διατροφή και Υγεία

Της Ευτυχίας Τσιροπινά, Υπεύθυνης Αγωγής Υγείας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χίου

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει την υγεία
«ως μια κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο την απουσία ασθένειας ή αναπηρίας»
Η διατήρηση και προαγωγή της Υγείας δεν εξασφαλίζονται μόνο με θεωρητικές γνώσεις  αλλά με την μετατροπή των γνώσεων σε καθημερινές «υγιεινές» δραστηριότητες. Αυτός είναι και ο στόχος του συγκεκριμένου προγράμματος.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑΤΟΣ

Το θέμα της διατροφής είναι εξαιρετικά σημαντικό στην εποχή μας, την εποχή της υπερκατανάλωσης και των  αμέτρητων διατροφικών κινδύνων που απειλούν εμάς και το περιβάλλον, καθώς αυτό αποτελεί τη βασική πηγή τροφής.

ΣΤΟΧΟΙ

–  Να γνωρίσουν τα παιδιά τη λειτουργία του οργανισμού και το ρόλο της τροφής
–  Να έρθουν σε επαφή με τις διάφορες κατηγορίες τροφών
–  Να ευαισθητοποιηθούν γονείς και παιδιά  για τη σημασία της υγιεινής διατροφής
–  Να γνωρίσουν τους  κινδύνους από την κακή διατροφή και την υπερκατανάλωση.
–  Να καταλάβουν τα παιδιά τη σπουδαιότητα της σωστής διατροφής για την αρμονική τους διάπλαση και υγεία.
–  Να λειτουργήσουν ως καταναλωτές αξιοποιώντας τη δυνατότητα αξιολόγησης της συσκευασίας και του προϊόντος.
–  Να συνδέσουν την προστασία του περιβάλλοντος με την καλλιέργεια και κατανάλωση υγιεινών τροφών (βιοκαλλιέργειες).
–  Να προωθηθεί η πρωτοβουλία, η συνεργασία, η ομαδική δουλειά.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Εργαζόμαστε  με τη μέθοδο σχεδίου εργασίας, μελέτη πεδίου, τεχνική ιδεοθύελλας
Χωρίζουμε τα παιδιά σε ομάδες και αποφασίζουμε από κοινού το υπόθεμα που θα αναλάβει κάθε ομάδα καθώς και τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες που θα πάρουν  τα παιδιά..
Ενημερώνουμε τους γονείς και το σχολείο για το πρόγραμμα καθώς και την καντίνα του σχολείου.
Συγκεντρώνουμε εποπτικό υλικό που θα βοηθήσει τα παιδιά και σελίδες στο ίντερνετ.
Προετοιμάζουμε επισκέψεις ειδικών στο σχολείο .
Φτιάχνουμε ένα σχέδιο εργασίας.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1. Είναι καλό ξεκινώντας να δημιουργήσουμε ένα  προσωπικό φάκελο για κάθε παιδί, όπου θα συγκεντρώνονται οι πληροφορίες που θα συλλέγει το ίδιο, αλλά και ότι θα χρησιμεύσει σε μας για να αξιολογήσουμε στην τελική διαδικασία.

2. Μπορούμε να ξεκινήσουμε με την καταγραφή των διατροφικών συνηθειών των παιδιών για να μπορέσουμε να έχουμε μετά μέτρο σύγκρισης, αν δηλαδή καταφέρουμε να αλλάξουμε κάτι  μετά το τέλος του προγράμματος. Καταγράφουν λοιπόν τα παιδιά καθημερινά για μια εβδομάδα τη διατροφή τους σε όλα τα γεύματα αλλά και τα σνακς.

3. Καταγράφουμε το βάρος και το ύψος σε ειδικό δελτίο για κάθε μαθητή.

4. Δουλεύοντας τα παιδιά ως δημοσιογράφοι ψάχνουν σε έντυπα και περιοδικά για φωτογραφίες, ειδήσεις, άρθρα, γελοιογραφίες, γενικές  πληροφορίες και ότι άλλο σχετικό με το υπόθεμα της ομάδας τους.

5. Γίνεται ομαδοποίηση και κατηγοριοποίηση τροφών.

6. Φτιάχνουμε την πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής με την τεχνική κολλάζ ή άλλο τρόπο που θα επιλέξουν τα παιδιά.. Ορίζουμε μια ημέρα που θα την ονομάσουμε «Ημέρα της Μεσογειακής διατροφής» και οργανώνουμε κατάλληλες δραστηριότητες.

Παιχνίδι ρόλων
Τα παιδιά ετοιμάζουν κωμικό θεατρικό δρώμενο με πρωταγωνιστές ανθρώπους που τρέφονται σύμφωνα με τη Μεσογειακή κουζίνα και άλλους που την αγνοούν και προτιμούν άλλου είδους διατροφή. Μπορούν κάποιοι να είναι από μια περιοχή π.χ. της Κρήτης με εξαιρετική ποιότητα στη διατροφή τους και άλλοι από κάποια μεγάλη πόλη  όπου η διατροφή τους είναι πρόχειρη, γιατί κανείς δεν προλαβαίνει να μαγειρέψει, όλοι έχουν κάτι ή παχαίνουν πολύ συνεχώς από την κακή ποιότητα της διατροφής.

7. Ορίζουμε μια γωνιά της τάξης ως γωνία της διατροφής. Στη γωνία αυτή μπορούμε να βάλουμε σε πίνακα που θα κατασκευάσουμε μαζί με τα παιδιά τις βιταμίνες, τα τρόφιμα που τις περιέχουν, σε τι βοηθά η επάρκειά τους και τι προκαλεί η ανεπάρκειά τους.

8.Συσκευασίες τροφίμων. Μπορεί να γίνει επίσκεψη σε κοντινό Σούπερ Μάρκετ και να γίνει καταγραφή προϊόντων, επισήμανση των συστατικών που περιέχουν και πώς αυτά καταγράφονται. Να συζητηθεί ο ρόλος της διαφήμισης.

Το αλφαβητάρι της διατροφής
Γράφουμε τα γράμματα του αλφαβήτου και δίπλα από κάθε γράμμα τρόφιμα που γνωρίζουν τα παιδιά. Μπορούμε να τα γράφουμε στον πίνακα και να αντιγράφουν ή να είναι γραμμένα σε καρτέλες. Κάθε τρόφιμο το ζωγραφίζουν  ή κολλούν μια εικόνα δίπλα του. Η δραστηριότητα μπορεί να γίνει είτε ομαδικά σε χαρτί μέτρου είτε ατομικά. Τα μεγαλύτερα παιδιά γράφουν δίπλα από κάθε τρόφιμο τα θρεπτικά συστατικά που περιέχει.

9. Εικαστικές δραστηριότητες με υλικά από τη «Μεσογειακή παραδοσιακή κουζίνα».

10.Συλλογή συνταγών και εργαστήρι μαγειρικής.

11.Φτιάχνουμε το συνταγολόγιο της τάξης με αγαπημένες συνταγές.
Αυτό το τετράδιο-βιβλίο μπορεί να φιλοτεχνηθεί από τα παιδιά και στο τέλος του προγράμματος να το πάρουν όλοι γνωρίζοντας την αγαπημένη συνταγή των φίλων τους.

12.Τα παιδιά ετοιμάζουν ένα φυλλάδιο ή μια αφίσα με συμβουλές για τη Μεσογειακή διατροφή και τα μοιράζουν.

13.Παρουσίαση: Μετά το τέλος των δραστηριοτήτων καλούμε τους γονείς να μαγειρέψουν  κάτι  από τις συνταγές της Μεσογειακής κουζίνας και να το φέρουν στο σχολείο. Ετοιμάζουμε με τα παιδιά ένα όμορφο μπουφέ, όπου όλοι θα δοκιμάσουν κάτι. Σε κάθε έδεσμα μπορεί να αναφέρεται η συνταγή και τα συστατικά του, γραμμένα από τους μαθητές.

Η συνεργασία και το μοίρασμα σκέψεων, ιδεών και …γευστικών απολαύσεων συμβάλλει στην ανθρώπινη επικοινωνία και στην καλή υγεία.