Θεάσεις: 13.318
Του Νίκου Δαπόντε, Δρ Διδακτικής ΦΕ & ΤΠΕ-Ε
Τα παραδοσιακά μέσα μεταδίδουν μηνύματα.
Τα ιστολόγια προκαλούν συζητήσεις.
Loic Le Meur
Πριν από έξι μήνες περίπου, σε προηγούμενη εργασία μου με τίτλο Το Ιστολόγιο (Blog): μόδα ή «παιδαγωγικό εργαλείο»; (Μέρος Ι ) στην τελευταία παράγραφο έγραφα:
«Ας επανέλθουμε στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των blogs και ιδιαίτερα αυτές που βρίσκονται όσο γίνεται πιο κοντά στο σχολείο, στους διδάσκοντες και τους μαθητές» αφήνοντας μια υπόσχεση για μελλοντική παρουσίαση του δεύτερου μέρους.
Μετά από πλοηγήσεις πολλών ημερών και ωρών στον «κυβερνοχώρο» κατάλαβα ότι το εκπαιδευτικό «blogging» είναι ένα σχετικά πρόσφατο φαινόμενο και το σχέδιο μου για μια κατηγοριοποίηση και αξιολόγηση των εκπαιδευτικών εφαρμογών των ιστολογίων αποδείχθηκε μάλλον βιαστικό.
Α.6. Από το 2004 μέχρι σήμερα ανακοινώνονται τα βραβεία μέσω του http://edublogawards.com για τα καλύτερα εκπαιδευτικά blogs (και wikis) ποικίλων κατηγοριών. Για το 2007 τα βραβεία για το καλύτερο (αγγλόφωνο) «Ιστολόγιο εκπαιδευτικού» απονεμηθήκαν στους παρακάτω:
- Beyond School
- Blog of proximal development
- Betchablog
- The Cool Cat Teacher Blog
- Miss Baker’s Biology Blog
- Primary Teacher UK
- Teaching Generation Z
- Teaching in the 408
- The tempered radical
- Science is fun with the right teacher
Ας συνοψίσουμε λέγοντας ότι τα blogs όχι μόνο δεν απαγορεύονται στο χώρο της εκπαίδευσης αλλά απεναντίας ενθαρρύνονται. Όμως, υπάρχουν ισχυρές επιφυλάξεις και λαμβάνονται μέτρα για τον έλεγχο του φαινομένου «blogging» στην εκπαιδευτική κοινότητα.
Β. Ποιοι δημιουργούν εκπαιδευτικά blogs;
Μια αναζήτηση στο διαδίκτυο δείχνει ότι ιστολόγια δημιουργούν και διαχειρίζονται, γενικά, όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας είτε ως πρόσωπα (ή ομάδες) είτε ως σχολικές μονάδες ή ιδρύματα (εκπαιδευτικοί, μαθητές, σχολεία, στελέχη, ιδρύματα κ.α.). Επίσης, ιστολόγια που αναφέρονται σε εκπαιδευτικά θέματα δημιουργούν και εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας όπως για παράδειγμα, η γαλλική Liberation http://education.blogs.liberation.fr/ ) ή ενώσεις εκπαιδευτικών όπως αυτή του Βελγίου (http://blog.enseignons.be).
Στη συντριπτική πλειονότητα, ιστολόγια δημιουργούν και συντηρούν ενεργοί εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων, άνδρες και γυναίκες, αλλά και απόμαχοι που επιθυμούν να εκφράζονται και να επικοινωνούν με τους άλλους για θέματα παιδείας. Επίσης, blogs φτιάχνουν μαθητές ή ομάδες μαθητών ή ολόκληρες τάξεις με την καθοδήγηση των δασκάλων τους.
Ακόμα, ιστολόγια δημιουργούνται συλλογικά ή ατομικά από εκπαιδευτικούς Π/θμιας και Δ/θμιας που συμμετέχουν σε προγράμματα επιμόρφωσης στις ΤΠΕ-Ε ή ακόμα και επιμορφωτές κατά τη διάρκεια των επιμορφώσεων τους (για παράδειγμα, στα ΠΑΚΕ φέτος).
Τέλος, με τη μορφή ιστολογίων συναντάμε «Σχολικούς Δικτυακούς Τόπους» αλλά και εξειδικευμένα ιστολόγια μέσα σ’ έναν δικτυακό τόπο, κάτι σαν «φωλιασμένα blogs». Για παράδειγμα, συναντήσαμε ιστολόγια αποκλειστικά και μόνο για μια σχολική εκδρομή, για ένα ενδιαφέρον θέμα όπως η ασφάλεια των παιδιών στο διαδίκτυο, για μια αθλητική δραστηριότητα ή μια θεατρική παράσταση στο σχολείο κ.α..
Γ. Για ποιους λόγους δημιουργείται ένα εκπαιδευτικό blog;
Από πολλούς έχει επισημανθεί ότι για να αποκτήσει κάποιος ένα blog και να το διατηρήσει «ζωντανό» θα πρέπει να «έχει κάτι ενδιαφέρον να πει στους άλλους».
Η ίδια η ζωή δείχνει ότι το να «μπλογκάρει» κανείς δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση και φαίνεται να επαληθεύεται η άποψη που λέει ότι:
«Όσο εύκολα δημιουργείς ένα blog τόσο πιο εύκολα το εγκαταλείπεις». Τα blogs είναι πολύ πιο απαιτητικά και πολύ πιο δύσκολα αν τα συγκρίνουμε με τις γνωστές μας «προσωπικές ιστοσελίδες» τουλάχιστον όσον αφορά στην υποχρέωση της συχνής ανανέωσης με ενδιαφέροντα θέματα ή σχόλια για την εκπαίδευση και τη «δύσκολη» προϋπόθεση να βρίσκονται συνεχώς πολύ κοντά στην επικαιρότητα. Τα παραπάνω συνιστούν και τον κυριότερο λόγο αποτυχίας και εξαφάνισης πολλών ιστολογίων από τον κυβερνοχώρο.
Αλλά, ας δούμε τι λένε μερικοί από αυτούς που φτιάχνουν εκπαιδευτικά ιστολόγια, κυρίως στις γαλλόφωνες χώρες. Πιστεύουμε ότι αυτή η προσέγγιση, αν μη τι άλλο, θα μας προβληματίσει σχετικά με τα «κίνητρα» δημιουργίας εκπαιδευτικών ιστολογίων και θα μας δώσει ιδέες για να σκεφτούμε και για τη δική μας «ελληνική εκπαιδευτική μπλογκόσφαιρα».
Γ.1. Το ιστολόγιο του Ελβετού Didier Muller, καθηγητή Μαθηματικών και Πληροφορικής στο Lycιe cantonal de Porrentruy
Να πως εκφράζει ο συγγραφέας την επιθυμία του να δημιουργήσει ένα blog αφιερωμένο στα μαθηματικά:
«Αυτό το ιστολόγιο έχει ως αντικείμενο τα Μαθηματικά και τη διδασκαλία τους στο Λύκειο με τη βοήθεια εργαλείων Πληροφορικής. Νομίζω ότι τα προτεινόμενα άρθρα με τη μορφή παιχνιδιού ταιριάζουν στη γενιά των μαθητών του zapping και ελπίζω ότι θα τους προκαλέσουν το ενδιαφέρον ώστε να μάθουν περισσότερα και γιατί όχι να δημιουργήσουν το δικό τους ιστολόγιο. Τέλος, το blog αποτελεί ένα μέσο κατάλληλο να επικοινωνώ με τους συναδέλφους μου σε όλο τον κόσμο».
Γ.2. Το ιστολόγιο του Γάλλου Hugo Billard, καθηγητή Ιστορίας – Γεωγραφίας στο Λύκειο Seine-et-Marne με τον ενδιαφέροντα τίτλο «le jardin des retours» προερχόμενο από το βιβλίο του Erik Orsenna, Voyage aux pays du coton (2006), ed. Fayard, Paris. http://lewebpedagogique.com/histoire/ (από τον Αύγουστο 2006)
Σε ξεχωριστή ιστοσελίδα, ο εκπαιδευτικός – blogger μας δίνει αναλυτικά στοιχεία για τον ίδιο, τη δουλειά του και τους στόχους του ιστολογίου που δημιούργησε και διατηρεί μέχρι σήμερα.
Το πιο σημαντικό κίνητρο είναι η επιθυμία του να αναζητήσει άλλα μέσα, πέρα από τα μαθήματα στην τάξη ώστε να μην εξαρτάται, μοιραία, από τα Προγράμματα Σπουδών και να προσφέρει στους μαθητές του καθώς και στους συναδέλφους του ένα χώρο πληροφοριών και αναζητήσεων:
«Να εξηγήσω αυτό που είναι η Γεωγραφία, η Ιστορία, η Ανθρωπολογία, η Κοινωνιολογία, οι Πολιτικές Επιστήμες, η Επικοινωνία, οι Τέχνες, η Φιλοσοφία, τα Μαθηματικά, οι Επιστήμες…
Να προτείνω δικτυακούς τόπους, εικόνες, επισκέψεις, αναγνώσματα, στοχασμούς για την καλύτερη κατανόηση του κόσμου μας».
Γ.3. Το ιστολόγιο του Γάλλου SENTIER Bruno, καθηγητή Ιστορίας – Γεωγραφίας στο College Sainte Clotilde έχει ως τίτλο «Les echos d’une heure» («Ο απόηχος μιας ώρας» σε ελεύθερη απόδοση) για να δηλώσει ότι αυτό που τον ενδιαφέρει είναι «ό,τι μένει μετά από μια ώρα μαθήματος, μιας ώρας κινηματογράφου ή μιας ώρας επίσκεψη σε ένα μουσείο». http://lewebpedagogique.com/bsentier/
Ο καθηγητής – blogger δηλώνει ότι δεν του αρέσει να μένει στη γωνιά του και να μην μοιράζετε τα ενδιαφέροντα του. Αυτό που επιθυμεί, όπως λέει, είναι να «βρει άλλα μέσα επικοινωνίας με σκοπό να συζητήσει, να μοιραστεί, να στοχαστεί και, γιατί όχι, να ονειρευτεί λιγάκι». Απευθυνόμενος στους «φίλους αναγνώστες» σημειώνει: «Σήμερα, το internet μου προσφέρει νέους ορίζοντες».
Κατά τη γνώμη μου, αυτό που κάνει το ιστολόγιο ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι το κίνητρο για την επιλογή των θεμάτων είναι οι ίδιοι οι μαθητές του: Αφορμή για τα θέματα του ιστολογίου δίνουν κυρίως τα ερωτήματα που του έθεσαν άμεσα ή έμμεσα οι μαθητές του κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και διαβεβαιώνει ότι δεν θέλει να επιβάλλει μια και μοναδική οπτική γωνία αλλά «να προσφέρει στους επισκέπτες του τα μέσα εκείνα που θα τους επιτρέψουν να καταλάβουν καλύτερα».
Γ.4. Το ιστολόγιο του «Club» μαθητών της βιβλιοθήκης ενός Γαλλικού Γυμνασίου της Μασσαλίας. http://lesbookinneurs.over-blog.com/ με όνομα «Les Bookinneurs»
Κάθε Δευτέρα στη σχολική βιβλιοθήκη μαζεύονται τα παιδιά του Club και συζητάνε για τα βιβλία που διάβασαν και τους άρεσαν ή όχι. Το ιστολόγιο σκοπεύει στη δημοσιοποίηση των σκέψεων και των συναισθημάτων των παιδιών που συμμετέχουν στην ομάδα.
Για παρόμοιους λόγους δημιουργήθηκε και το ιστολόγιο ενός άλλου σχολείου http://lesratsducdi.blogspirit.com/romans_historiques/
Γ.5. Το ιστολόγιο της Ακαδημίας της Dijon στη Γαλλία (Academie de Dijon) με τίτλο «Τράπεζα Σχημάτων» για τις Φυσικές Επιστήμες. http://svt.ac-dijon.fr/schemassvt/
Πρόκειται για ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία μιας από τις 30 εκπαιδευτικές περιφέρειες του Γαλλικού εκπαιδευτικού συστήματος (Ακαδημίες, όπως ονομάζονται). Το Ιστολόγιο περιλαμβάνει πολλές συλλογές με σχήματα, εικόνες, λογιστικά φύλλα (Excel), «κινούμενα σχέδια» (animations), παρουσιάσεις (Power Point) που έχουν προταθεί από εκπαιδευτικούς της πράξης.
Φαίνεται ότι εκεί έχουν καταλάβει πολύ καλά ότι: Όπως ο διδάσκων οφείλει να δημιουργεί ένα πλούσιο και ενδιαφέρον περιβάλλον μάθησης στην τάξη του ώστε οι μαθητές να εργάζονται δημιουργικά και με αυτονομία έτσι και η περιφερειακή διεύθυνση (Ακαδημία) οφείλει να προσφέρει στους διδάσκοντες όλα εκείνα τα μέσα που θα διευκολύνουν τη δουλειά του.
Με άλλα λόγια σκέφτηκαν κάτι απλό και το υλοποίησαν: Εφόσον το Πρόγραμμα σπουδών απαιτεί από το διδάσκοντα να προσφέρει στους μαθητές του δεξιότητες και ικανότητες σε ένα «Σχολείο της Επιτυχίας» (όπως το θέλουν στη Γαλλία) θα πρέπει να τον συνδράμουν όχι μόνο με ένα βιβλίο αλλά και με όλα τα άλλα μέσα που οι ίδιο οι εκπαιδευτικοί ζητάνε και έχουν πραγματική ανάγκη για τη διδασκαλία στην τάξη.
Ποιος καθηγητής ΠΕ04 δεν θα ήθελε να επιλέξει μέσα από μια μεγάλη συλλογή έτοιμων εικόνων και κινούμενων σχεδίων (1506 αρχεία GIF, 114 JPG), ντοκουμέντων (1424 αρχεία Word, 19 PDF), γραφημάτων (91 Excel) και παρουσιάσεις Power Point (40 αρχεία PTT) τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει άμεσα ή έμμεσα στην διδασκαλία όπως εκείνος θεωρεί καλύτερα; Και να σκεφτεί κανείς ότι το Γαλλικό Υπουργείο Παιδείας προσφέρει έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό «Κέντρων τεκμηρίωσης» και δικτυακών τόπων με σκοπό την εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών σε πολλά επίπεδα. Το ίδιο, βέβαια, κάνουν πολλές επιστημονικές ενώσεις και ιδρύματα όπως και οι υπόλοιπες Ακαδημίες σε όλη τη χώρα.
Γ.6. Τα δύο ιστολόγια του Γάλλου Cedric Lemery, καθηγητή Φυσικών Επιστημών στην Ακαδημία της Lyon . Το ένα έχει τίτλο «Φυσικές Επιστήμες» με υπότιτλο «ως ζωντανή γλώσσα» και το άλλο είναι αφιερωμένο στις ΤΠΕ-Ε (με τίτλο TICE και WEB.2.0 και υπότιτλο «ψηφιακοί στροβιλισμοί»).
1. http://lewebpedagogique.com/physique/
Ο συγγραφέας του αφιερώνει μια σελίδα για να παρουσιαστεί και να απαντήσει στο ερώτημα «Γιατί μπλογκάρω;». Μας λέει, λοιπόν, ότι αποφάσισε να δημιουργήσει δύο ιστολόγια από τη στιγμή που είδε τα δικά του παιδιά και τους μαθητές του να «μπλογκάρουν» και είπε: «Το τρένο σφύριζε εδώ και καιρό και οι διδάσκοντες δεν θα μπορούσαν να το βλέπουν να τους προσπερνάει». Στη συνέχεια μας λέει ότι έχει «πολλά πράγματα να μοιραστεί με άλλους» και αισθάνεται κάπως στενόχωρα μένοντας μόνο στην αποστολή του ως εργαζόμενος σε δημόσια υπηρεσία. Καταλήγοντας, δηλώνει ότι επιθυμεί να μοιράζεται με άλλους τέτοιες γνώσεις ώστε να επιτρέπεται στον καθένα να εκμεταλλεύεται την Πληροφορική και το Web.2.0. 2. Όσον αφορά το δεύτερο blog http://lewebpedagogique.com/tice/ μας επισημαίνει ότι θα ήθελε να μοιραστεί με άλλους μια ορισμένη πλευρά των επιστημών: αυτή που είναι πιο κοντά στην «Επιστήμη που γίνεται και μιλάει» και όχι στην «Επιστήμη που λέγεται» («la science qui se fait et se parle» que de «la science qui se dit»).
Γ.7. Σχολικά ιστολόγια δημιουργήθηκαν σε αντίστοιχα «Κέντρα Τεκμηρίωσης και Πληροφορίας» (CDI) αρκετών Γαλλικών Γυμνασίων. Παρακάτω δίνονται τρία τέτοια ιστολόγια:
Γ.7.1. Το πρώτο ιστολόγιο με τίτλο «Εδώ ή αλλού» ανήκει στο Γυμνάσιο (College) Jean de la Quintinie de Chabanais http://cdichabanais.blogspot.com παρόλο που το ίδιο το σχολείο έχει το δικό του δικτυακό τόπο.
Το ιστολόγιο παρουσιάζει τα νέα του κέντρου (CDI), δίνει επιλεγμένες χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο, ενημερώνει τόσο για τις εκδόσεις νέων βιβλίων όσο και για επίκαιρες ειδήσεις «εδώ και αλλού».
Γ.7.2. Το δεύτερο ιστολόγιο γράφεται από μαθητές Λυκείου, έχει ως τίτλο «Το blog του CDI» του Πολυκλαδικού Λυκείου (LP) Jeannette Verdier – Montargis και υπότιτλο «Το διάβασμα δεν είναι αναγκαίο για τη ζωή, αλλά χάρη σ΄αυτό, ζούμε καλύτερα….! ». http://bcdi.over-blog.com/
Στην πρώτη σελίδα του ιστολογίου, εν συντομία, δίνεται ο λόγος της δημιουργίας του: Δεν είναι άλλος από την επιθυμία των μαθητών να μοιραστούν μαζί με άλλους τις εργασίες που πραγματοποιούνται στον ελεύθερο χρόνο τους στο «Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφορίας» του σχολείου. Οι εργασίες αυτές μπορεί να είναι κριτικές, σχέδια, ρεπορτάζ των μαθητών – συγγραφέων του ιστολογίου.
Γ.7.3. Δείτε το χώρο ενός «Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφορίας», μετάφραση του Centre de documentation et d’ Information (CDI), σε ένα άλλο Γαλλικό Γυμνάσιο http://savoirscdi.cndp.fr/espacecdi/NouvelleConception/ComptesRendus/Arthurrimbaud/arthurrimbaud.htm (Video).
Εδώ, εμπλέκονται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό και οι μαθητές της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με εμψυχωτή τον «Υπεύθυνο Βιβλιοθήκης» του σχολείου.
Γενικά, οι σχολικοί Βιβλιοθηκονόμοι θέτουν τους εξής στόχους:
• Καλύτερη διάχυση της πληροφορίας μεταξύ των μελών της σχολικής μονάδας.
• Ενημέρωση της εκπαιδευτικής κοινότητας για τα project, τις δράσεις και τα γεγονότα του σχολείου.
• Αρθογραφία των μαθητών για ζητήματα που αφορούν τη σχολική ζωή.
• Επικοινωνία με όλους όσους «σερφάρουν» στο διαδίκτυο.
• Διαφάνεια του σχολείου (γονείς, ιδρύματα, εκπαιδευτικοί κ.λ.π.).
Γ.8. Ο ιστοτόπος του Γαλλικού Γυμνασίου (College Louis Aragon ) με τίτλο: «Δεν γεννιόμαστε χρήστες του διαδικτύου (internaute) … γινόμαστε!» (http://cicla71.typepad.com/cicla71/) γράφεται από τους μαθητές του «Club Internet» (2005) του σχολείου με την εμπνευσμένη εμψύχωση της καθηγήτριας Γαλλικής γλώσσας, Mme Membrey
Όσοι συμμετέχουν σ’ αυτό το blog έχουν την πεποίθηση ότι πρέπει πρώτα οι ίδιοι να μάθουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του «κυβερνοχώρου» και να εκφράζονται μέσα από το διαδίκτυο. Πρόκειται για ένα συλλογικό blog αφιερωμένο σε μια μόνο θεματική ενότητα (διαδίκτυο – νέοι – ασφάλεια – δίκαιο – web.2.0) και αποτελεί μια πρωτοβουλία συμμετοχής του σχολείου σε ένα εθνικό Project.
Περίπου 20 μαθητές συμμετέχουν ενεργά στο Club και όπως ισχυρίζεται η καθηγήτρια τους αυτοί είναι που διαμορφώνουν και συντάσσουν το ιστολόγιο.
Η Μ. Membrey, πολύ απλά μας λέει ότι ο καλύτερος τρόπος να γίνει κάποιος φωτισμένος «internaute» (από το internet και το ναύτης, κατά το αστροναύτης ή κοσμοναύτης) είναι να γίνει ο ίδιος ένα μέρος (blog) του όλου (internet).
Γ.9. Με την ευκαιρία μιας εκδρομής οι μαθητές ενός Λυκείου (2007) δημιουργούν το δικό τους blog με σκοπό να συλλέξουν άρθρα, σχόλια και φωτογραφίες. http://sembatlille.blogspot.com/ ) με τίτλο «Voyage dans le Grand Nord: Le blog des eleves».
Δείτε και άλλα δύο blogs αφιερωμένα σε μαθητικές εκδρομές:
i) Ταξίδι στη Savoie : blog du college Montaigne de Goussainville : http://www.clg-montaigne-goussainville.ac-versailles.fr/index.php?2005/05/15/27-voyage-en-savoie
ii) Ταξίδι στη Σικελία : blog du college Jean Bullant d Ecouen :http://ecouen.palerme.over-blog.com/
Γ.10. Ένας άλλος καθηγητής Ιστορίας – Γεωγραφίας αποφασίζει να φτιάξει ένα ιστολόγιο με σκοπό να επικοινωνεί με τους μαθητές του Λυκείου de Seine de Grand Quevilly.
Το σχολείο διατηρεί το δικό του δικτυακό τόπο http://lycees.ac-rouen.fr/valseine/spip/ αλλά ο καθηγητής δεν το χρησιμοποιεί και φτιάχνει το δικό του ιστολόγιο. Πιο συγκεκριμένα επιθυμεί να βοηθήσει τους μαθητές που συναντούν δυσκολίες, προσφέροντας μαθήματα και εργασίες. Επιπλέον, ελπίζει ότι με τα άρθρα που παρουσιάζει στο ιστολόγιο του θα παρακινήσει τους μαθητές του να αποκτήσουν την «όρεξη» να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο το οποίο θεωρεί ως ένα «άνοιγμα στο κόσμο».
Γ.11. Ο Thomas Galoisy, καθηγητής του Λυκείου de la Plaine de Neauphle a Trappes και συγγραφέας στις εκδόσεις Ellipses.
Πολύ καθαρά μας λέει ότι απευθύνεται σε όλους όσους αγαπούν τη Γεωγραφία (Γυμνασίου και Λυκείου) και τον απασχολεί η επικαιρότητα σε ολόκληρο τον κόσμο. Αγαπημένα του θέματα είναι η «παγκοσμιοποίηση» και η μουσική (σε πρόσφατο άρθρο του αναφέρθηκε στη σχέση που μπορεί να έχει το γερμανικό νεανικό συγκρότημα Tokio Hotel που τραγουδάει στα αγγλικά με την … παγκοσμιοποίηση).
Γ.12. Άλλος ένας Γάλλος καθηγητής Λυκείου στην Ορλεάνη, ο Jean Marie Bourven, που διδάσκει Εφαρμοσμένη Φυσική σε Λύκειο Τεχνολογικής κατεύθυνσης, δηλώνει παθιασμένος με τη διδασκαλία. http://www.jmbprofessionnel.org/article-2482593.html (από τον Απρίλιο 2006)
Με απλά λόγια παραθέτει ρητά τους λόγους για τους οποίους έγινε blogger:1. Να φτιάξω ένα χώρο επικοινωνίας με τους μαθητές μου2. Να παρουσιάσω τις επιστημονικές μου γνώσεις και τις προσωπικές εμπειρίες3. Να μεταδώσω on line το πνεύμα που κυριαρχεί μέσα στις τάξεις διδασκαλίας.4. Να δώσω ένα συμπληρωματικό εργαλείο επικοινωνίας ανάμεσα στο Λύκειο μου και όσους με επισκέπτονται.Σε ένα άλλο σημείο διαβάζουμε ότι το ιστολόγιο του ανοίγει δρόμο για στοχασμό, προσφέρει εξηγήσεις και προτείνει λύσεις. Επίσης, επισημαίνει ότι θα γράφει και άρθρα σχετικά με την τέχνη , τη φιλοσοφία, την ποίηση…..«Αυτό το blog δεν είναι ένας δικτυακός τόπος, είναι κάτι ζωντανό … και επομένως αλλάζει όλες τις μέρες τόσο στην όψη όσο και στο περιεχόμενο αλλά όχι στο «ελεύθερο πνεύμα! Τα σχόλια σας είναι ευπρόσδεκτα».
Γ.13. Ο M.AUGRIS διδάσκει το μάθημα Ιστορίας – Γεωγραφίας στο γαλλικό Λύκειο Andre Malraux de Remiremont και διατηρεί ζωντανό ένα blog από τον Αύγουστο του 2005. Απευθύνεται αποκλειστικά στους μαθητές του (Terminal, Γ’ Λυκείου) και σε όποιον άλλον ενδιαφέρεται να γνωρίσει και να κατανοήσει το σύγχρονο κόσμο.
Επίσης, συμμετέχει σε ένα μονο – θεματικό συλλογικό blog μαθητών και καθηγητών. Πρόκειται για τη συνεργασία δύο σχολείων (Αλγερίας – Γαλλίας) με θέμα την ιστορία των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. http://djazair-france.blogspot.com/ (από το 2007). Αξίζει να παρακολουθήσει κανείς την πορεία του blog στο μέλλον…
Γ.14. Το ιστολόγιο των μαθητών του Λυκείου Francois Mauriac-Forez d’ Andreziex-Boutheon http://hgfme.over-blog.com/ ξεκίνησε το 2005 με πρωτοβουλία ενός καθηγητή του Λυκείου και γράφεται από του ίδιους τους μαθητές.
Γ.15. Και ένα ιστολόγιο ενός καθηγητή που διδάσκει «Βιολογία και Γεωλογία» σε επίπεδο Λυκείου (C. Halbert, lycee Marcel Sembat (Sotteville-les-Rouen) et lycee Val-de-Seine (Le Grand-Quevilly) σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών.
Σύμφωνα με το συγγραφέα το ιστολόγιο σκοπό έχει να προσφέρει συμπληρωματικά μαθήματα και να βοηθήσει τους μαθητές του καλώντας τους να θέτουν ερωτήματα. Επιπλέον, στο ιστολόγιο δημοσιεύονται πληροφορίες και χρήσιμες συνδέσεις σχετικές με τα σχολικά μαθήματα. Ο καθηγητής – blogger υπόσχεται, επίσης, να παρουσιάζει σε τίτλους ό,τι κάνει στα μαθήματα του μέσα στην τάξη, να δημοσιοποιεί δηλαδή αυτό που στην Ελλάδα λέμε «Βιβλίο Ύλης».
Γ.16. Μια καθηγήτρια Φυσικών Επιστημών που διδάσκει στο Λύκειο (lycee M.Sembat, http://lycees.ac-rouen.fr/sembat/ ) αποφάσισε να δημιουργήσει ένα δικό της μπλογκ (http://profsvt.over-blog.net/) με σκοπό να βοηθάει τους μαθητές του Λυκείου και να ενημερώνει τους γονείς για τα μαθήματα που η ίδια διδάσκει στο Λύκειο. Τέλος, παρουσιάζει σε ημερολόγιο τα μαθήματα που διδάσκει καθώς και τις εργασίες που δίνει για το σπίτι στους μαθητές.
Γ.17. Μια ένωση εκπαιδευτικών, όπως για παράδειγμα αυτή του Βελγίου δημιούργησε το blog http://blog.enseignons.be με τίτλο «Εκπαιδευτικά ιστολόγια» και υπότιτλο «Ας μοιραστούμε τη γνώση» με σκοπό να επικοινωνούν οι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που ενδιαφέρονται για την ένταξη των ΤΠΕ στην εκπαίδευση.
Γ.18. Ένας διευθυντής Δημοτικού σχολείου στη Γαλλία, μιλάει για τη σχολική ζωή στο εσωτερικό του σχολείου του μέσα από το ιστολόγιο του http://danledir.canalblog.com/ (από το Μάιο 2007). Μέσα από το ιστολόγιο του έχει το …. κουράγιο να κρίνει τα νέα προγράμματα σπουδών για το Δημοτικό Σχολείο που ανακοίνωσε ο Γάλλος Υπουργός Παιδείας φέτος στις 20 Φεβρουαρίου.
Γ.19. Ο Καναδός καθηγητής Konrad Glogowski ετοιμάζει τη διδακτορική του διατριβή στο Ontario Institute for Studies in Education of the University of Toronto με θέμα την παιδαγωγική αξιοποίηση των ιστολογίων. Γι’ αυτό δημιούργησε το δικό του blog και μοιράζεται τις ιδέες που έχει με τους άλλους επισκέπτες. http://www.teachandlearn.ca/blog/Το blog έχει τίτλο «Ιστολόγιο της εγγύτερης ανάπτυξης» που δανείστηκε από τη γνωστή έννοια «Ζώνη της εγγύτερης ανάπτυξης» του Σοβιετικού Ψυχολόγου Lev Vygotsky (1978).
Γ.20. Ένας Ελβετός που επιμορφώνει εκπαιδευτικούς στη Lausanne αξιοποιεί το blog με σκοπό να τους ενημερώσει και ευαισθητοποιήσει σε ζητήματα «Διδακτικής της ιστορίας».
Γ.21. Ένα συλλογικό blog αφιερωμένο στην εκπαίδευση και με τίτλο ΜΑΘΗΣΗ 2.0 κερδίζει ιδιαίτερα τους επισκέπτες που θέλουν να κατανοήσουν τι «τρέχει» σήμερα στην εκπαίδευση στο πλαίσιο του Web.2.0.
Γ.22. Άφησα τελευταίο τον Καναδό Mario Asselin ο οποίος είναι σήμερα ο πιο διάσημος blogger του γαλλόφωνου κόσμου με το ιστολόγιο «MARIO TOUT DE GO» που πρωτοεμφανίστηκε το 2002.
Ο συγγραφέας με τρία ρήματα «ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΙ – ΣΤΟΧΑΖΟΜΑΙ – ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ» εκφράζει τι ακριβώς επιδιώκει με τη συμμετοχή του στη «μπλογκόσφαιρα»:
1. Να μοιράζομαι, αφήνοντας τα ίχνη μου για όσα κάνω και σκέφτομαι. Ίσως, τα εργαλεία που με εξυπηρετούν μπορεί να φανούν χρήσιμα και στους άλλους.
2. Να στοχάζομαι και να καταγράφω τις σκέψεις μου, είναι κι αυτός ένας τρόπος να οικοδομώ καλύτερα τις γνώσεις μου.
3.Να συμμερίζομαι (νοιάζομαι) όλους τους άλλους που αισθάνομαι ότι είναι πολύτιμοι σύμμαχοι στις ιδέες και στις απόψεις.
Άλλες χρήσεις
Γ.23. Πρόσφατα, σ’ ένα δικτυακό τόπο δινόταν η ευκαιρία στους μαθητές να «βαθμολογήσουν» τους καθηγητές τους και τα στοιχεία αυτά να αναρτώνται στο διαδίκτυο. Πρώτοι αντέδρασαν οι Γάλλοι εκπαιδευτικοί φτιάχνοντας ένα blog http://contrenote2be.unblog.fr/a-propos/ αφιερωμένο σ’ αυτό το θέμα. Στη συνέχεια, το Γαλλικό Δικαστήριο απαγόρευσε τη δημοσιοποίηση ονομάτων από τις 5 Μαρτίου 2008.Όμως, αν και το δικαστήριο σταμάτησε τη «διαδικτυακή βαθμολογήση των εκπαιδευτικών» στο διαδίκτυο, σήμερα όσοι επιθυμούν μπορούν να συμμετέχουν σε μια «βαθμολόγηση των εκλεγμένων Δημάρχων» σε όλες τις πόλεις της Γαλλίας με το σκεπτικό ότι: «Γιατί όσοι εκλέχθηκαν από μας για να κάνουν αυτό που εμείς θέλουμε, την επόμενη των εκλογών, κάνουν ότι θέλουν αυτοί;» http://www.notemaire.com/
Γ.24. Το 2006 κάνει την εμφάνισή του ένα Blog (Blogue sur le soutien scolaire) με έδρα τη Μασσαλία το οποίο προσφέρει υπηρεσίες υποστήριξης μέσω του διαδικτύου. Πρόκειται για ένα οργανωμένο «διαδικτυακό φροντιστήριο» που παρέχει σχολική βοήθεια (3000 μαθητές στο τέλος του 2007). Οι γονείς και οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τον καθηγητή που επιθυμούν μέσα από ένα δίκτυο «καθηγητών Express». http://www.classip.blogspot.com/ Ας σταματήσουμε εδώ, τα παραδείγματα χρήσης των εκπαιδευτικών ιστολογίων, δεν έχουν τελειωμό…
Τα πρώτα συμπεράσματα μας – απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα.
i) Ποιοι (-ες) μπορεί να φτιάχνουν εκπαιδευτικά ιστολόγια σήμερα (2008);
Συνοψίζω:
Ένας Εκπαιδευτικός της πράξης
Ένας Διευθυντής σχολείου
Μια Ακαδημία (περιφερειακή διεύθυνση)
Μια Σχολική τάξη
Μια Σχολική μονάδα (δικτυακός τόπος)
Μια Ομάδα μαθητών
Ένας Υπεύθυνος Βιβλιοθήκης
Ένας Υποψήφιος διδάκτωρ
Ένας Παιδαγωγός
Ένας Σύλλογος εκπαιδευτικών
Ένας Επιμορφωτής εκπαιδευτικών
Επιμορφούμενοι εκπαιδευτικοί
……
ii) Ποιοι τίτλοι χρησιμοποιούν τα εκπαιδευτικά ιστολόγια;
Κάθε ιστολόγιο έχει το δικό του όνομα με τίτλο και υπότιτλο.
Ο τίτλος μπορεί να είναι:
α) άμεσα συνδεδεμένος με το περιεχόμενο όπως για παράδειγμα «Γεωγραφία» ή «Φυσικές Επιστήμες».
β) περιγραφικός του περιεχομένου όπως «Δεν γεννιόμαστε χρήστες του διαδικτύου (internaute) … γινόμαστε!»
γ) έμμεσα με επεξήγηση από τον υπότιτλο όπως για παράδειγμα στα ιστολόγια «Ο απόηχος μιας ώρας», «Εδώ ή αλλού» ……………
iii) Για ποιους λόγους δημιουργούνται εκπαιδευτικά ιστολόγια;
α) Επικοινωνία με άλλους
β) Βοήθεια στους μαθητές και υποστήριξη της διδασκαλίας
γ) Δημόσια προβολή μιας συλλογικής εργασίας
δ) Προσωπική έκφραση
ε) Έκφραση δημόσιας διαμαρτυρίας
στ) Υποστήριξη από ειδικούς
ζ) Ημερολόγιο μαθημάτων
η) Ενημέρωση γονέων
θ) Αδελφοποίηση σχολείων και Ευρωπαϊκά Προγράμματα
ι) Παρακίνηση μαθητών για μελέτη
ια) Κριτική των προγραμμάτων σπουδών
ιβ) Διαφάνεια του σχολείου στην κοινότητα
…………………
Ποια αίσθηση μου έμεινε ως «απόηχος αυτής της ενασχόλησης»;
Πρώτα απ’ όλα το ιστολόγιο αντανακλά τις απόψεις του συγγραφέα ο οποίος δεν νοιάζεται τόσο για την «αντικειμενικότητα του» μια και έχει επίγνωση ότι δεν οφείλει να τεκμηριώνει τα άρθρα που δημοσιεύει σχετικά συχνά, συνήθως ικανοποιείται με το να δίνει παραπομπές. Σε πολλούς bloggers διαφαίνεται ένας ιδιόρρυθμος αυθορμητισμός που πηγάζει από μια βαθύτερη σκέψη και ενασχόληση με τα ζητήματα παιδείας, εκπαίδευσης, διδασκαλίας και μάθησης.
Εντύπωση προκαλεί το πόσο μεγάλη ανάγκη αισθάνονται οι εκπαιδευτικοί – bloggers και επιθυμούν τόσο πολύ να μοιραστούν με άλλους τις ιδέες και τις αγωνίες τους, εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες που προσφέρει το «κοινωνικό διαδίκτυο» όπως συνηθίζεται να λέγεται το web 2.0. Επίσης, εντύπωση μου προκάλεσε το γεγονός ότι πουθενά στην εκπαιδευτική «μπλογκόσφαιρα» δεν συνάντησα προσωπικές αντιπαραθέσεις με άλλους παρά μόνο κριτική ιδεών και απόψεων. Αυτό που τελικά ενδιαφέρει πραγματικά τους bloggers φαίνεται ότι δεν είναι τίποτα άλλο από το να μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα όλοι οι άνθρωποι, χωρίς διακρίσεις, αλλά και χωρίς να προσβάλλουν ή να συκοφαντούν προσωπικά τους άλλους.
Ακόμα, ενδιαφέρουσα είναι και η άποψη ότι με το ιστολόγιο ο εκπαιδευτικός «σπάει» τα δεσμά του Αναλυτικού Προγράμματος και μιλάει για πράγματα έξω και πέρα από αυτό. Για τον blogger παύουν να υπάρχουν οποιαδήποτε σύνορα, αναζητεί πληροφορίες από παντού (περιοδικά, εφημερίδες, διαδίκτυο, προσωπικά βιώματα) και μιλάει με άνεση για το τι συμβαίνει σε άλλες χώρες.
Πολλές φορές αισθάνθηκα ότι αυτό που επιθυμούν σφόδρα είναι να επεκτείνουν τη διδασκαλία τους και έξω από την τάξη, προσφέροντας γνώσεις και εργαλεία για να σκεφτόμαστε οι υπόλοιποι ως «πολίτες του κόσμου».
Δ. Ποια θέματα κυριαρχούν στα εκπαιδευτικά Ιστολόγια;
Η γκάμα των εκπαιδευτικών θεμάτων με τα οποία ασχολούνται οι bloggers είναι ευρεία και μόνο ενδεικτικά θα μπορούσα να αναφερθώ σ’ αυτά. Παρακάτω επιχειρώ μια συλλογή θεμάτων χωρίς, σε καμιά περίπτωση, να τα ιεραρχώ ή να τα κατηγοριοποιώ.
Δ.1. Οι περισσότεροι bloggers, όλοι τους με όνομα και επίθετο, φαίνεται να είναι «ανοιχτοί» όχι μόνο στην ένταξη των «Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση» (ΤΠΕ-Ε) αλλά και στην αναζήτηση λύσεων, σε παιδαγωγικά προβλήματα, μαζί με άλλους. Το πρώτο αγαπημένο θέμα είναι η φροντίδα τους να παραπέμπουν σε άλλους bloggers ή δικτυακούς τόπους (με ή χωρίς σχόλια), να επιθυμούν να είναι μέλη μιας μεγάλης «διαδικτυακής κοινότητας». Ιδιαίτερα προβάλλουν συλλογικές εργασίες μαθητών και εκπαιδευτικών άλλων σχολείων. Τώρα τελευταία γίνεται ολοένα και πιο φανερή η τάση των bloggers να παραπέμπουν αποκλειστικά και μόνο σε άλλους bloggers που «ταιριάζουν» στις απόψεις ή στις ιδέες. Για την αύξηση της επισκεψιμότητας του ιστολογίου τους οι περισσότεροι bloggers στέλνουν σχόλια στα διάφορα blogs όπως το αποδεικνύει η υπογραφή τους (με ή χωρίς ψευδώνυμο) που συνοδεύεται από τη διεύθυνση του προσωπικού blog. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι bloggers σπάνια παραπέμπουν σε επίσημα sites και αυτό γίνεται μόνο αν είναι αναγκαίο, όπως για παράδειγμα όταν αναφέρονται στα Προγράμματα σπουδών και στα θέματα των εξετάσεων του Bac. Δεν συναντήσαμε ούτε ένα blog που να τοποθετεί στα αγαπημένα του το δικτυακό τόπο του Υπουργείου Παιδείας, μάλλον η ύπαρξη του στο blog θεωρείται περιττή. Με άλλα λόγια οι bloggers – εκπαιδευτικοί δίνουν την εντύπωση ότι ψάχνουν για κάτι το ιδιαίτερο, κάτι που δεν είναι κοινότυπο αλλά αυτό που, κατά τη γνώμη τους, θα ενδιαφέρει τους μαθητές, τους συναδέλφους ή τους επισκέπτες τους.
Δ.2. Δεν τους ικανοποιεί να αναπαράγουν ή απλά να «δείχνουν» άλλους δικτυακούς τόπους ή άρθρα από άλλα ιστολόγια. Έτσι, προτείνουν ένα κείμενο, μια εκπομπή στην τηλεόραση, ένα ντοκουμέντο ιστορικής αξίας που βρήκαν στο διαδίκτυο, ένα video από το YouTube, μια συλλογή από ηχητικά ντοκουμέντα μεγάλων πολιτικών ή μια μετάφραση ενός άρθρου κατάλληλο για τους μαθητές ή τους συναδέλφους. Οι παρουσιάσεις βιβλίων και η κριτική κινηματογραφικών ταινιών είναι κάτι που δεν ξεχνούν οι εκπαιδευτικοί (πολλοί είναι οι bloggers που αποδεικνύουν στην πράξη ότι διαβάζουν βιβλία και εφημερίδες, ακούνε μουσική, συχνάζουν στους κινηματογράφους και δεν περιορίζονται στο διαδίκτυο και στις επισκέψεις άλλων δικτυακών τόπων). Κάπου διάβασα ότι τα blogs των ενηλίκων, γενικά, ανανεώνονται κυρίως όλες τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας και τις αργίες κάνουν άλλα πράγματα….Αντίθετα, τα αγόρια και τα κορίτσια που «μπλογκάρουν» ασχολούνται περισσότερο τα Σαββατοκύριακα και τις σχολικές αργίες.
Δ.3. Οι bloggers παρουσιάζουν θέματα που ενδεχόμενα να είναι περιθωριακά στο πλαίσιο της παραδοσιακής διδασκαλίας, όπως για παράδειγμα οι μαθηματικοί γρίφοι, τα αινίγματα και οι σπαζοκεφαλιές όπως και τα παιχνίδια που μας κάνουν να σκεφτόμαστε και να μας διασκεδάζουν. Άλλα «αγαπημένα» θέματα είναι οι ψευδαισθήσεις και το προσφιλές θέμα «περί φράκταλ και χάους» όπως και ό,τι αναφέρεται στη σχέση τέχνης και μαθηματικών. Από αρκετούς δεν λείπουν τα θέματα που αναφέρονται στο χιούμορ καθώς επίσης τα θέματα ιστορίας των επιστημών και των μαθηματικών τα οποία προβάλλονται μέσα από βιογραφίες και «πολυμεσικό υλικό» ή μέσα από αποφθέγματα μεγάλων επιστημόνων. Δ.4. Πρωταρχική φροντίδα πολλών bloggers είναι η εκπαιδευτική και κοινωνική επικαιρότητα. Έτσι, πολλές φορές θέτουν στο πρωτοσέλιδό τους όσα συμβαίνουν στην εκπαίδευση και στον κόσμο όλο (νέα βιβλία, νέα προγράμματα, επιμορφώσεις, μικρά ή μεγάλα γεγονότα, μικρές εκπαιδευτικές ειδήσεις, εκδηλώσεις, διαγωνισμοί κ.α. ). Οφείλω να ομολογήσω ότι οι επισκέψεις μου στα ιστολόγια της εκπαιδευτικής «μπλογκόσφαιρας», όσον αφορά τουλάχιστον την «εναλλακτική» ενημέρωσή μου, αποδείχθηκε πολύ πιο αποδοτική από αυτήν που είχα μέχρι σήμερα διαμέσου των παραδοσιακών sites και ΜΜΕ.
Ας δούμε πια επίκαιρα θέματα προβάλλουν τα blogs που παρουσιάσαμε παραπάνω ώστε να σχηματίσουμε μια ευκρινέστερη εικόνα του φαινομένου.
1. Στις 25 Μαρτίου ο Hugo Billard συγγραφέας του ιστολογίου (Le jardin des retours) δημοσιεύει ένα άρθρο επικαιρότητας με τίτλο «Ας μποϋκοτάρουμε τους Ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου» ( Boycottons les Jeux de Pekin ) και αναρτά την αφίσα «Πεκίνο 2008» (της οργάνωσης «Reporters Χωρίς Σύνορα»). Φροντίζει να παραπέμψει τους επισκέπτες του σε σχετική αρθογραφία και τηλεοπτικές εκπομπές (Video).
Παίρνοντας αφορμή από ένα σχόλιο που του στάλθηκε προσφέρει στους επισκέπτες του, σε αρχείο .pdf, την πιο πρόσφατη «Χάρτα των Ολυμπιακών Αγώνων» (2007) στα Γαλλικά (http://multimedia.olympic.org/pdf/fr_report_122.pdf) 2. Με αφορμή την προσφορά των πιο σημαντικών βιβλίων του Karl Marx (με 9,90 Ευρώ) από την εφημερίδα Le Monde, o Hugo Billard αναρωτιέται «γιατί να προβάλλουμε αυτά τα βιβλία σήμερα» και επιχειρηματολογεί υπέρ μέσα από τεκμηριωμένες βιβλιογραφικές αναφορές. Τέλος, προτείνει στην εφημερίδα να διαθέσει στο ευρύ κοινό και έργα Γεωγράφων, Ιστορικών, Ανθρωπολόγων…
3. Ο Βέλγος Μαθηματικός αναρωτιέται γιατί δεν δίνονται Βραβεία Nobel στους Μαθηματικούς (τόσα χρόνια και δεν το είχα συνειδητοποιήσει….) και μας προτείνει να γνωρίσουμε δύο άλλα σχετικά βραβεία. Επίσης παρουσιάζει την Ολυμπιάδα των Μαθηματικών καθώς και το διαγωνισμό του 2007 στην πρωτεύουσα του Βιετνάμ με παραπομπή στην ιστοσελίδα που παρέχει σε πίνακα την κατάταξη όλων των χωρών: http://www.imo2007.edu.vn/index.php?module=ViewResultByCountry.php
(Από εκεί πληροφορήθηκα ότι κατακτήσαμε την 33η θέση Παγκοσμίως παρόλο που παρακολουθώ ανελλιπώς τα «δελτία ειδήσεων» των οκτώ και δεν φαντάζομαι ότι φταίει μόνο το ότι ασκούμαι στο zapping…).
4. Ο SENTIER Bruno, καθηγητής Ιστορίας – Γεωγραφίας στο College Sainte Clotilde στο ιστολόγιο του «Ο απόηχος μιας ώρας» (7 Απριλίου 2008) επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα των μαθητών του «Γιατί η Κίνα κατέχει το Θιβέτ;» δίνοντας χρήσιμες διευθύνσεις για όποιον ενδιαφέρεται να κατανοήσει καλύτερα το σημερινό κόσμο και ιδιαίτερα την περιοχή Κίνας, Θιβέτ, Ινδίας. Το ίδιο κάνει και με το ερώτημα των μαθητών του «Γιατί οι Άραβες και οι Ισραηλίτες πολεμούν μεταξύ τους;». 5. Ο Cedric Lemery, καθηγητής Φυσικών Επιστημών στην Ακαδημία της Lyon δημοσιεύει τις λύσεις των θεμάτων του Bac (Ιούλιος 2007) και δέχεται πολλά σχόλια μαθητών. Στις 9 Απριλίου αναρτά ένα επίκαιρο θέμα: «Ποιο καύσιμο είναι κατάλληλο για το αυτοκίνητο του μέλλοντος;». Ο ίδιος συγγραφέας στο δεύτερο προσωπικό blog, αυτό που είναι αφιερωμένο στις ΤΠΕ-Ε http://lewebpedagogique.com/tice/ επιχειρεί να μιλήσει για το web.2.0 (χαρακτηριστικό παράδειγμα η ελεύθερη ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια wikipedia) με ένα πολύ ενδιαφέρον (για μένα τουλάχιστον) άρθρο με τίτλο «Το βαλς των 2.0»
(Μάρκετινγκ 2.0, Web 2.0, Business 2.0, Επανάσταση 2.0) Λίγο παρακάτω συναντούμε ένα άρθρο που αναφέρεται στη σχέση που υπάρχει (ή μπορεί να υπάρχει) ανάμεσα στο web.2.0 και στην Εκπαίδευση 2.0. και μέσα από το διάγραμμα μας καλεί να εντοπίσουμε τις βασικές διαφορές του web.1.0 και web.2.0
6. Στον ιστοτόπο http://cicla71.typepad.com/cicla71/ «Δεν γεννιόμαστε internaute … γινόμαστε!» του Γυμνασίου (College Louis Aragon ) διαβάζουμε την ανακοίνωση για τις εκδηλώσεις που είναι αφιερωμένες στο «διαδίκτυο χωρίς φόβο» και διαβάζουμε ειδήσεις αναφορικά με το Web.2.0 σε μια γλώσσα, χωρίς πολλούς τεχνικούς όρους και λεπτομέρειες, κατανοητή από μαθητές και μη ειδικούς.
Δ.5. Τέλος, οι bloggers απεχθάνονται όλους όσους αντιγράφουν χωρίς να αναφέρονται στην πηγή τους. Ο Hugo Billard… όταν o ίδιος έβαλε γαλλικούς υπότιτλους σε ένα video της ταινίας του Charlie Chaplin «Ο Δικτάτορας» και το ανάρτησε στο ιστολόγιο του σημειώνει:
«Αν το χρησιμοποιήσετε, ευχαριστώ που αναφέρετε την πηγή….». Για το συγκεκριμένο «φλέγον» ζήτημα των bloggers, η Βικιπαίδεια, γνωστή και ως ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια του διαδικτύου αναφέρει: «Επειδή τα blogs είναι ένα καινούργιο μέσο διαδικτυακής επικοινωνίας, οι κανόνες που τα συνοδεύουν είναι ελάχιστοι, με αποτέλεσμα η κατοχύρωση του περιεχομένου τους να γίνεται ολοένα και πιο μηδαμινή. Έτσι, υπάρχουν περιπτώσεις που το περιεχόμενο των blogs αντιγράφεται, χωρίς την άδεια των ανθρώπων που έχουν διατυπώσει το κείμενο, με αποτέλεσμα δημοσιογράφοι , και όχι μόνο, να οικοιοποιούνται τα κείμενα, ξεχνώντας τον αρχικό τους συγγραφέα. Η προσπάθεια που γίνεται για να ελαττωθεί η έκταση αυτού του προβλήματος είναι αρκετά μεγάλη».
Επίλογος
Η «επιτόπια» εξερεύνηση της «μπλογκόσφαιρας» με έπεισε ότι τα blogs δεν είναι μόδα από τη στιγμή που γίνονται αποδεκτά από την εκπαιδευτική κοινότητα και τα Υπουργεία Παιδείας πέρα από την αυτονόητη υποστήριξή τους από τις επιχειρήσεις διαδικτυακών υπηρεσιών. Πρόκειται για μια πολύ πρόσφατη ιστορία που εμφανίστηκε χάρη στο web 2.0, το ιστολόγιο είναι ένα «τέκνο της παγκοσμιοποίησης» που περνάει την νηπιακή του ηλικία αμέριμνο ή άτακτο προς το παρόν αλλά με υποσχέσεις για το μέλλον. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος τους ερωτήματος που αφορά την ……περίφημη «παιδαγωγική αξιοποίηση των ιστολογίων» η απάντηση είναι ιδιαίτερα δύσκολη και ζητάει χρόνο για να πάρει μια απάντηση. Η δική μου αίσθηση (…. προς πεποίθηση) είναι ότι μπορεί να δούμε ενδιαφέροντα πράγματα με το web 2.0 δηλαδή να καθιερωθούν μελλοντικά οι Εκπαιδευτικοί 2.0 αλλά η Εκπαίδευση 2.0 είναι ακόμα πολύ πιο μακρινή και αμφίβολη. Τελικά, σκέφτομαι ότι είναι πιο συνετό και υπεύθυνο να μιλάμε για «Μαθητές 2.0», «Εκπαιδευτικό Υλικό 2.0» «Εκπαιδευτικοί 2.0» αλλά όχι και … Εκπαίδευση 2.0!. Εν κατακλείδι, διαισθητικά, λέω ότι άλλη είναι η εξέλιξη των νόμων της «Κοινωνίας της Αγοράς» και άλλη αυτή της διαδικασίας διδασκαλίας και μάθησης στη θεσμοθετημένη εκπαίδευση, τουλάχιστον όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Η ταύτιση αυτών των δύο, σήμερα, μόνο σύγχυση μπορεί να προκαλέσει. Χρήσιμες διευθύνσεις
Ολόκληρο το υλικό στήθηκε και αναπτύχθηκε με δεδομένα αποκλειστικά και μόνο από το διαδίκτυο (ιστοσελίδες, επίσημα sites, άρθρα σε εφημερίδες κ.λ.π). Εκτός από τις διευθύνσεις που υπάρχουν στο κείμενο χρήσιμες φάνηκαν και οι παρακάτω διευθύνσεις χωρίς τις οποίες δεν θα κατάφερνα να ολοκληρώσω αυτήν την εργασία που θεωρώ … ατελή. Όμως με βοήθησαν για να μπορέσω να συνεχίσω, μελλοντικά, ένα τρίτο μέρος (και πιο δύσκολο) αφιερωμένο στα Ελληνικά εκπαιδευτικά blogs.
[1] Οι θέσεις του Γαλλικού Υπουργείου Παιδείας για τα εκπαιδευτικά ιστολόγια (blogs) http://www.educnet.education.fr/articles/blogs.htm [2] Άρθρο για τα blogs των εκπαιδευτικών
http://eduspaces.net/csessums/weblog/134953.html [3] Όλα τα ιστολόγια του πάροχου blogs «Le Web pedagogique». http://lewebpedagogique.com/wp-annuaire.php [4] Blog της εφημερίδας Liberation http://www.liberation.fr/actualite/societe/313325.FR.php [5] Εκπαιδευτικές χρήσεις των blogs. http://recitmst.qc.ca/Blogue-vous-dites [6] Video του Alan Kay: A powerful idea about teaching ideas.
http://www.youtube.com/watch?v=Eg_ToU7m1MI&feature=related [7] Γιατί να αφήνουμε τους μαθητές μας να «μπλογκάρουν»; Από το καναδέζικο blog: http://www.opossum.ca/guitef/archives/003771.html [8] Ένα ενδιαφέρον άρθρο του Konrad Glogowski σχετικό με την «καλλιέργεια» ενός σχολικού ιστολογίου. http://www.opossum.ca/guitef/archives/003852.html [9] BARTLETT-BRAGG Anne. Blogging to Learn. University of Technology, Sydney, Australia, 2003. (document PDF) [10] Σύγκριση εκπαιδευτικών συστημάτων
http://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89cole#Tableau_r.C3.A9capitulatif [11] BROUDOUX Evelyne. Je blogue, tu blogues, nous bloguons. Du carnet individuel a l’ecriture collective. Les Dossiers de l’ingenierie educative, n° 45, decembre 2003. (document PDF) [12] SCOTT Leslie. Some Uses of Blogs in Education. 2003. [13] Anne-Claire Orban (2005): Je blogue, tu blogues, nous bloguons, CLEMI
http://lewebpedagogique.com/entretiens/files/ac-orban.pdf [14] Σχόλια του Mario Asselin για την υπόθεση του site που ζητούσε από τους Γάλλους μαθητές να βαθμολογούν ονομαστικά τους καθηγητές και τα σχολεία τους:
http://carnets.opossum.ca/mario/archives/2008/03/affaire_note2be_tgi_paris.html,
http://carnets.opossum.ca/mario/archives/2008/03/les_lecons_a_ti_1.html [15] Νόμοι για “σχολικό internet” http://www.educnet.education.fr/legamedia/default.htm [16] Βιβίτσου, M, Γκίκας A. Μηνάογλου N. Κονετάς Δ. Οικονομάκος, Η., Λαμπροπούλου, Ν. Παρασκευάς, Μ. (2007): Τα ιστολόγια ως εργαλεία συνεργασίας και μάθησης στο πλαίσιο της διαδικτυακής κοινότητας Ελλήνων εκπαιδευτικών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου [17] Ένα επίσημο έγγραφο για τις ποινές των μαθητών που δεν τηρούν τους κανόνες «καλής χρήσης του διαδικτύου»
http://pedagogie.ac-aix-marseille.fr/tice/juridique/article.php3?id_article=18 [18] Το ιστολόγιο του Loic Le Meur ( http://www.loiclemeur.com/france/) [19] «Το Ιστολόγιο (Blog): μόδα ή «παιδαγωγικό εργαλείο»; (Μέρος Ι ) αναρτήθηκε στον προσωπικό δικτυακό τόπο www.dapontes.gr πριν λίγους μήνες (Οκτώβριος 2007) καθώς και στις εκπαιδευτικές πύλες: www.eduportal.gr και
www.ekped.gr [20] «Σχολικοί δικτυακοί τόποι: Γαλλία» (2008). Η εργασία αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης έρευνας σε εξέλιξη με θέμα τις Σχολικές ιστοσελίδες σε διάφορες χώρες του κόσμου (Αμπράζη Ζωή, Δαπόντες Νίκος, Ζακόπουλος Βασίλης, Σαλονικίδης Γιάννης, Σωτήρης Τερζίδης, Φιλιππιάδης Γρηγόρης) και θα παρουσιαστεί στο «1ο Συνέδριο της Νάουσας» για της ΤΠΕ-Ε, 9-11 Μαΐου 2008. [21] Σκέψεις και προτάσεις για τη δράση: Φορητός Ηλεκτρονικός υπολογιστής ανά μαθητή Πρόκειται για τις προτάσεις που διατύπωσα, κωδικοποιημένα, στη δημόσια διαβούλευση (3 Απριλίου 2008). Αναρτήθηκε στο
www.alfavita.gr , στο www.dapontes.gr. στο www.eduportal.gr , στο
www.ekped.gr και στο www.tetradio.gr [22] Το άρθρο Από το Web 1.0 στο Web 2.0: τεχνικές και εργαλεία για την εκπαίδευση του 21ου αι. από το ιστολόγιο Hellenes educators.
Νίκος Δαπόντες
Σχετικά
Φορτώνει...
Μάι 25 2008
Το Ιστολόγιο (Blog): μόδα ή «παιδαγωγικό εργαλείο»; (Μέρος ΙΙ)
Του Νίκου Δαπόντε, Δρ Διδακτικής ΦΕ & ΤΠΕ-Ε
Τα παραδοσιακά μέσα μεταδίδουν μηνύματα.
Τα ιστολόγια προκαλούν συζητήσεις.
Loic Le Meur
Πριν από έξι μήνες περίπου, σε προηγούμενη εργασία μου με τίτλο Το Ιστολόγιο (Blog): μόδα ή «παιδαγωγικό εργαλείο»; (Μέρος Ι ) στην τελευταία παράγραφο έγραφα:
«Ας επανέλθουμε στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των blogs και ιδιαίτερα αυτές που βρίσκονται όσο γίνεται πιο κοντά στο σχολείο, στους διδάσκοντες και τους μαθητές» αφήνοντας μια υπόσχεση για μελλοντική παρουσίαση του δεύτερου μέρους.
Μετά από πλοηγήσεις πολλών ημερών και ωρών στον «κυβερνοχώρο» κατάλαβα ότι το εκπαιδευτικό «blogging» είναι ένα σχετικά πρόσφατο φαινόμενο και το σχέδιο μου για μια κατηγοριοποίηση και αξιολόγηση των εκπαιδευτικών εφαρμογών των ιστολογίων αποδείχθηκε μάλλον βιαστικό.
Α.6. Από το 2004 μέχρι σήμερα ανακοινώνονται τα βραβεία μέσω του http://edublogawards.com για τα καλύτερα εκπαιδευτικά blogs (και wikis) ποικίλων κατηγοριών. Για το 2007 τα βραβεία για το καλύτερο (αγγλόφωνο) «Ιστολόγιο εκπαιδευτικού» απονεμηθήκαν στους παρακάτω:
Ας συνοψίσουμε λέγοντας ότι τα blogs όχι μόνο δεν απαγορεύονται στο χώρο της εκπαίδευσης αλλά απεναντίας ενθαρρύνονται. Όμως, υπάρχουν ισχυρές επιφυλάξεις και λαμβάνονται μέτρα για τον έλεγχο του φαινομένου «blogging» στην εκπαιδευτική κοινότητα.
Β. Ποιοι δημιουργούν εκπαιδευτικά blogs;
Μια αναζήτηση στο διαδίκτυο δείχνει ότι ιστολόγια δημιουργούν και διαχειρίζονται, γενικά, όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας είτε ως πρόσωπα (ή ομάδες) είτε ως σχολικές μονάδες ή ιδρύματα (εκπαιδευτικοί, μαθητές, σχολεία, στελέχη, ιδρύματα κ.α.). Επίσης, ιστολόγια που αναφέρονται σε εκπαιδευτικά θέματα δημιουργούν και εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας όπως για παράδειγμα, η γαλλική Liberation http://education.blogs.liberation.fr/ ) ή ενώσεις εκπαιδευτικών όπως αυτή του Βελγίου (http://blog.enseignons.be).
Στη συντριπτική πλειονότητα, ιστολόγια δημιουργούν και συντηρούν ενεργοί εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων, άνδρες και γυναίκες, αλλά και απόμαχοι που επιθυμούν να εκφράζονται και να επικοινωνούν με τους άλλους για θέματα παιδείας. Επίσης, blogs φτιάχνουν μαθητές ή ομάδες μαθητών ή ολόκληρες τάξεις με την καθοδήγηση των δασκάλων τους.
Ακόμα, ιστολόγια δημιουργούνται συλλογικά ή ατομικά από εκπαιδευτικούς Π/θμιας και Δ/θμιας που συμμετέχουν σε προγράμματα επιμόρφωσης στις ΤΠΕ-Ε ή ακόμα και επιμορφωτές κατά τη διάρκεια των επιμορφώσεων τους (για παράδειγμα, στα ΠΑΚΕ φέτος).
Τέλος, με τη μορφή ιστολογίων συναντάμε «Σχολικούς Δικτυακούς Τόπους» αλλά και εξειδικευμένα ιστολόγια μέσα σ’ έναν δικτυακό τόπο, κάτι σαν «φωλιασμένα blogs». Για παράδειγμα, συναντήσαμε ιστολόγια αποκλειστικά και μόνο για μια σχολική εκδρομή, για ένα ενδιαφέρον θέμα όπως η ασφάλεια των παιδιών στο διαδίκτυο, για μια αθλητική δραστηριότητα ή μια θεατρική παράσταση στο σχολείο κ.α..
Γ. Για ποιους λόγους δημιουργείται ένα εκπαιδευτικό blog;
Από πολλούς έχει επισημανθεί ότι για να αποκτήσει κάποιος ένα blog και να το διατηρήσει «ζωντανό» θα πρέπει να «έχει κάτι ενδιαφέρον να πει στους άλλους».
Η ίδια η ζωή δείχνει ότι το να «μπλογκάρει» κανείς δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση και φαίνεται να επαληθεύεται η άποψη που λέει ότι:
«Όσο εύκολα δημιουργείς ένα blog τόσο πιο εύκολα το εγκαταλείπεις». Τα blogs είναι πολύ πιο απαιτητικά και πολύ πιο δύσκολα αν τα συγκρίνουμε με τις γνωστές μας «προσωπικές ιστοσελίδες» τουλάχιστον όσον αφορά στην υποχρέωση της συχνής ανανέωσης με ενδιαφέροντα θέματα ή σχόλια για την εκπαίδευση και τη «δύσκολη» προϋπόθεση να βρίσκονται συνεχώς πολύ κοντά στην επικαιρότητα. Τα παραπάνω συνιστούν και τον κυριότερο λόγο αποτυχίας και εξαφάνισης πολλών ιστολογίων από τον κυβερνοχώρο.
Αλλά, ας δούμε τι λένε μερικοί από αυτούς που φτιάχνουν εκπαιδευτικά ιστολόγια, κυρίως στις γαλλόφωνες χώρες. Πιστεύουμε ότι αυτή η προσέγγιση, αν μη τι άλλο, θα μας προβληματίσει σχετικά με τα «κίνητρα» δημιουργίας εκπαιδευτικών ιστολογίων και θα μας δώσει ιδέες για να σκεφτούμε και για τη δική μας «ελληνική εκπαιδευτική μπλογκόσφαιρα».
Γ.1. Το ιστολόγιο του Ελβετού Didier Muller, καθηγητή Μαθηματικών και Πληροφορικής στο Lycιe cantonal de Porrentruy
Να πως εκφράζει ο συγγραφέας την επιθυμία του να δημιουργήσει ένα blog αφιερωμένο στα μαθηματικά:
«Αυτό το ιστολόγιο έχει ως αντικείμενο τα Μαθηματικά και τη διδασκαλία τους στο Λύκειο με τη βοήθεια εργαλείων Πληροφορικής. Νομίζω ότι τα προτεινόμενα άρθρα με τη μορφή παιχνιδιού ταιριάζουν στη γενιά των μαθητών του zapping και ελπίζω ότι θα τους προκαλέσουν το ενδιαφέρον ώστε να μάθουν περισσότερα και γιατί όχι να δημιουργήσουν το δικό τους ιστολόγιο. Τέλος, το blog αποτελεί ένα μέσο κατάλληλο να επικοινωνώ με τους συναδέλφους μου σε όλο τον κόσμο».
Γ.2. Το ιστολόγιο του Γάλλου Hugo Billard, καθηγητή Ιστορίας – Γεωγραφίας στο Λύκειο Seine-et-Marne με τον ενδιαφέροντα τίτλο «le jardin des retours» προερχόμενο από το βιβλίο του Erik Orsenna, Voyage aux pays du coton (2006), ed. Fayard, Paris. http://lewebpedagogique.com/histoire/ (από τον Αύγουστο 2006)
Σε ξεχωριστή ιστοσελίδα, ο εκπαιδευτικός – blogger μας δίνει αναλυτικά στοιχεία για τον ίδιο, τη δουλειά του και τους στόχους του ιστολογίου που δημιούργησε και διατηρεί μέχρι σήμερα.
Το πιο σημαντικό κίνητρο είναι η επιθυμία του να αναζητήσει άλλα μέσα, πέρα από τα μαθήματα στην τάξη ώστε να μην εξαρτάται, μοιραία, από τα Προγράμματα Σπουδών και να προσφέρει στους μαθητές του καθώς και στους συναδέλφους του ένα χώρο πληροφοριών και αναζητήσεων:
«Να εξηγήσω αυτό που είναι η Γεωγραφία, η Ιστορία, η Ανθρωπολογία, η Κοινωνιολογία, οι Πολιτικές Επιστήμες, η Επικοινωνία, οι Τέχνες, η Φιλοσοφία, τα Μαθηματικά, οι Επιστήμες…
Να προτείνω δικτυακούς τόπους, εικόνες, επισκέψεις, αναγνώσματα, στοχασμούς για την καλύτερη κατανόηση του κόσμου μας».
Γ.3. Το ιστολόγιο του Γάλλου SENTIER Bruno, καθηγητή Ιστορίας – Γεωγραφίας στο College Sainte Clotilde έχει ως τίτλο «Les echos d’une heure» («Ο απόηχος μιας ώρας» σε ελεύθερη απόδοση) για να δηλώσει ότι αυτό που τον ενδιαφέρει είναι «ό,τι μένει μετά από μια ώρα μαθήματος, μιας ώρας κινηματογράφου ή μιας ώρας επίσκεψη σε ένα μουσείο». http://lewebpedagogique.com/bsentier/
Ο καθηγητής – blogger δηλώνει ότι δεν του αρέσει να μένει στη γωνιά του και να μην μοιράζετε τα ενδιαφέροντα του. Αυτό που επιθυμεί, όπως λέει, είναι να «βρει άλλα μέσα επικοινωνίας με σκοπό να συζητήσει, να μοιραστεί, να στοχαστεί και, γιατί όχι, να ονειρευτεί λιγάκι». Απευθυνόμενος στους «φίλους αναγνώστες» σημειώνει: «Σήμερα, το internet μου προσφέρει νέους ορίζοντες».
Κατά τη γνώμη μου, αυτό που κάνει το ιστολόγιο ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι το κίνητρο για την επιλογή των θεμάτων είναι οι ίδιοι οι μαθητές του: Αφορμή για τα θέματα του ιστολογίου δίνουν κυρίως τα ερωτήματα που του έθεσαν άμεσα ή έμμεσα οι μαθητές του κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και διαβεβαιώνει ότι δεν θέλει να επιβάλλει μια και μοναδική οπτική γωνία αλλά «να προσφέρει στους επισκέπτες του τα μέσα εκείνα που θα τους επιτρέψουν να καταλάβουν καλύτερα».
Γ.4. Το ιστολόγιο του «Club» μαθητών της βιβλιοθήκης ενός Γαλλικού Γυμνασίου της Μασσαλίας. http://lesbookinneurs.over-blog.com/ με όνομα «Les Bookinneurs»
Κάθε Δευτέρα στη σχολική βιβλιοθήκη μαζεύονται τα παιδιά του Club και συζητάνε για τα βιβλία που διάβασαν και τους άρεσαν ή όχι. Το ιστολόγιο σκοπεύει στη δημοσιοποίηση των σκέψεων και των συναισθημάτων των παιδιών που συμμετέχουν στην ομάδα.
Για παρόμοιους λόγους δημιουργήθηκε και το ιστολόγιο ενός άλλου σχολείου http://lesratsducdi.blogspirit.com/romans_historiques/
Γ.5. Το ιστολόγιο της Ακαδημίας της Dijon στη Γαλλία (Academie de Dijon) με τίτλο «Τράπεζα Σχημάτων» για τις Φυσικές Επιστήμες. http://svt.ac-dijon.fr/schemassvt/
Πρόκειται για ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία μιας από τις 30 εκπαιδευτικές περιφέρειες του Γαλλικού εκπαιδευτικού συστήματος (Ακαδημίες, όπως ονομάζονται). Το Ιστολόγιο περιλαμβάνει πολλές συλλογές με σχήματα, εικόνες, λογιστικά φύλλα (Excel), «κινούμενα σχέδια» (animations), παρουσιάσεις (Power Point) που έχουν προταθεί από εκπαιδευτικούς της πράξης.
Φαίνεται ότι εκεί έχουν καταλάβει πολύ καλά ότι: Όπως ο διδάσκων οφείλει να δημιουργεί ένα πλούσιο και ενδιαφέρον περιβάλλον μάθησης στην τάξη του ώστε οι μαθητές να εργάζονται δημιουργικά και με αυτονομία έτσι και η περιφερειακή διεύθυνση (Ακαδημία) οφείλει να προσφέρει στους διδάσκοντες όλα εκείνα τα μέσα που θα διευκολύνουν τη δουλειά του.
Με άλλα λόγια σκέφτηκαν κάτι απλό και το υλοποίησαν: Εφόσον το Πρόγραμμα σπουδών απαιτεί από το διδάσκοντα να προσφέρει στους μαθητές του δεξιότητες και ικανότητες σε ένα «Σχολείο της Επιτυχίας» (όπως το θέλουν στη Γαλλία) θα πρέπει να τον συνδράμουν όχι μόνο με ένα βιβλίο αλλά και με όλα τα άλλα μέσα που οι ίδιο οι εκπαιδευτικοί ζητάνε και έχουν πραγματική ανάγκη για τη διδασκαλία στην τάξη.
Ποιος καθηγητής ΠΕ04 δεν θα ήθελε να επιλέξει μέσα από μια μεγάλη συλλογή έτοιμων εικόνων και κινούμενων σχεδίων (1506 αρχεία GIF, 114 JPG), ντοκουμέντων (1424 αρχεία Word, 19 PDF), γραφημάτων (91 Excel) και παρουσιάσεις Power Point (40 αρχεία PTT) τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει άμεσα ή έμμεσα στην διδασκαλία όπως εκείνος θεωρεί καλύτερα; Και να σκεφτεί κανείς ότι το Γαλλικό Υπουργείο Παιδείας προσφέρει έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό «Κέντρων τεκμηρίωσης» και δικτυακών τόπων με σκοπό την εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών σε πολλά επίπεδα. Το ίδιο, βέβαια, κάνουν πολλές επιστημονικές ενώσεις και ιδρύματα όπως και οι υπόλοιπες Ακαδημίες σε όλη τη χώρα.
Γ.6. Τα δύο ιστολόγια του Γάλλου Cedric Lemery, καθηγητή Φυσικών Επιστημών στην Ακαδημία της Lyon . Το ένα έχει τίτλο «Φυσικές Επιστήμες» με υπότιτλο «ως ζωντανή γλώσσα» και το άλλο είναι αφιερωμένο στις ΤΠΕ-Ε (με τίτλο TICE και WEB.2.0 και υπότιτλο «ψηφιακοί στροβιλισμοί»).
1. http://lewebpedagogique.com/physique/
Ο συγγραφέας του αφιερώνει μια σελίδα για να παρουσιαστεί και να απαντήσει στο ερώτημα «Γιατί μπλογκάρω;». Μας λέει, λοιπόν, ότι αποφάσισε να δημιουργήσει δύο ιστολόγια από τη στιγμή που είδε τα δικά του παιδιά και τους μαθητές του να «μπλογκάρουν» και είπε: «Το τρένο σφύριζε εδώ και καιρό και οι διδάσκοντες δεν θα μπορούσαν να το βλέπουν να τους προσπερνάει». Στη συνέχεια μας λέει ότι έχει «πολλά πράγματα να μοιραστεί με άλλους» και αισθάνεται κάπως στενόχωρα μένοντας μόνο στην αποστολή του ως εργαζόμενος σε δημόσια υπηρεσία. Καταλήγοντας, δηλώνει ότι επιθυμεί να μοιράζεται με άλλους τέτοιες γνώσεις ώστε να επιτρέπεται στον καθένα να εκμεταλλεύεται την Πληροφορική και το Web.2.0. 2. Όσον αφορά το δεύτερο blog http://lewebpedagogique.com/tice/ μας επισημαίνει ότι θα ήθελε να μοιραστεί με άλλους μια ορισμένη πλευρά των επιστημών: αυτή που είναι πιο κοντά στην «Επιστήμη που γίνεται και μιλάει» και όχι στην «Επιστήμη που λέγεται» («la science qui se fait et se parle» que de «la science qui se dit»).
Γ.7. Σχολικά ιστολόγια δημιουργήθηκαν σε αντίστοιχα «Κέντρα Τεκμηρίωσης και Πληροφορίας» (CDI) αρκετών Γαλλικών Γυμνασίων. Παρακάτω δίνονται τρία τέτοια ιστολόγια:
Γ.8. Ο ιστοτόπος του Γαλλικού Γυμνασίου (College Louis Aragon ) με τίτλο: «Δεν γεννιόμαστε χρήστες του διαδικτύου (internaute) … γινόμαστε!» (http://cicla71.typepad.com/cicla71/) γράφεται από τους μαθητές του «Club Internet» (2005) του σχολείου με την εμπνευσμένη εμψύχωση της καθηγήτριας Γαλλικής γλώσσας, Mme Membrey
Όσοι συμμετέχουν σ’ αυτό το blog έχουν την πεποίθηση ότι πρέπει πρώτα οι ίδιοι να μάθουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του «κυβερνοχώρου» και να εκφράζονται μέσα από το διαδίκτυο. Πρόκειται για ένα συλλογικό blog αφιερωμένο σε μια μόνο θεματική ενότητα (διαδίκτυο – νέοι – ασφάλεια – δίκαιο – web.2.0) και αποτελεί μια πρωτοβουλία συμμετοχής του σχολείου σε ένα εθνικό Project.
Περίπου 20 μαθητές συμμετέχουν ενεργά στο Club και όπως ισχυρίζεται η καθηγήτρια τους αυτοί είναι που διαμορφώνουν και συντάσσουν το ιστολόγιο.
Η Μ. Membrey, πολύ απλά μας λέει ότι ο καλύτερος τρόπος να γίνει κάποιος φωτισμένος «internaute» (από το internet και το ναύτης, κατά το αστροναύτης ή κοσμοναύτης) είναι να γίνει ο ίδιος ένα μέρος (blog) του όλου (internet).
Γ.9. Με την ευκαιρία μιας εκδρομής οι μαθητές ενός Λυκείου (2007) δημιουργούν το δικό τους blog με σκοπό να συλλέξουν άρθρα, σχόλια και φωτογραφίες. http://sembatlille.blogspot.com/ ) με τίτλο «Voyage dans le Grand Nord: Le blog des eleves».
Δείτε και άλλα δύο blogs αφιερωμένα σε μαθητικές εκδρομές:
i) Ταξίδι στη Savoie : blog du college Montaigne de Goussainville : http://www.clg-montaigne-goussainville.ac-versailles.fr/index.php?2005/05/15/27-voyage-en-savoie
ii) Ταξίδι στη Σικελία : blog du college Jean Bullant d Ecouen :http://ecouen.palerme.over-blog.com/
Γ.10. Ένας άλλος καθηγητής Ιστορίας – Γεωγραφίας αποφασίζει να φτιάξει ένα ιστολόγιο με σκοπό να επικοινωνεί με τους μαθητές του Λυκείου de Seine de Grand Quevilly.
Το σχολείο διατηρεί το δικό του δικτυακό τόπο http://lycees.ac-rouen.fr/valseine/spip/ αλλά ο καθηγητής δεν το χρησιμοποιεί και φτιάχνει το δικό του ιστολόγιο. Πιο συγκεκριμένα επιθυμεί να βοηθήσει τους μαθητές που συναντούν δυσκολίες, προσφέροντας μαθήματα και εργασίες. Επιπλέον, ελπίζει ότι με τα άρθρα που παρουσιάζει στο ιστολόγιο του θα παρακινήσει τους μαθητές του να αποκτήσουν την «όρεξη» να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο το οποίο θεωρεί ως ένα «άνοιγμα στο κόσμο».
Γ.11. Ο Thomas Galoisy, καθηγητής του Λυκείου de la Plaine de Neauphle a Trappes και συγγραφέας στις εκδόσεις Ellipses.
Πολύ καθαρά μας λέει ότι απευθύνεται σε όλους όσους αγαπούν τη Γεωγραφία (Γυμνασίου και Λυκείου) και τον απασχολεί η επικαιρότητα σε ολόκληρο τον κόσμο. Αγαπημένα του θέματα είναι η «παγκοσμιοποίηση» και η μουσική (σε πρόσφατο άρθρο του αναφέρθηκε στη σχέση που μπορεί να έχει το γερμανικό νεανικό συγκρότημα Tokio Hotel που τραγουδάει στα αγγλικά με την … παγκοσμιοποίηση).
Γ.12. Άλλος ένας Γάλλος καθηγητής Λυκείου στην Ορλεάνη, ο Jean Marie Bourven, που διδάσκει Εφαρμοσμένη Φυσική σε Λύκειο Τεχνολογικής κατεύθυνσης, δηλώνει παθιασμένος με τη διδασκαλία. http://www.jmbprofessionnel.org/article-2482593.html (από τον Απρίλιο 2006)
Με απλά λόγια παραθέτει ρητά τους λόγους για τους οποίους έγινε blogger:1. Να φτιάξω ένα χώρο επικοινωνίας με τους μαθητές μου2. Να παρουσιάσω τις επιστημονικές μου γνώσεις και τις προσωπικές εμπειρίες3. Να μεταδώσω on line το πνεύμα που κυριαρχεί μέσα στις τάξεις διδασκαλίας.4. Να δώσω ένα συμπληρωματικό εργαλείο επικοινωνίας ανάμεσα στο Λύκειο μου και όσους με επισκέπτονται.Σε ένα άλλο σημείο διαβάζουμε ότι το ιστολόγιο του ανοίγει δρόμο για στοχασμό, προσφέρει εξηγήσεις και προτείνει λύσεις. Επίσης, επισημαίνει ότι θα γράφει και άρθρα σχετικά με την τέχνη , τη φιλοσοφία, την ποίηση…..«Αυτό το blog δεν είναι ένας δικτυακός τόπος, είναι κάτι ζωντανό … και επομένως αλλάζει όλες τις μέρες τόσο στην όψη όσο και στο περιεχόμενο αλλά όχι στο «ελεύθερο πνεύμα! Τα σχόλια σας είναι ευπρόσδεκτα».
Γ.13. Ο M.AUGRIS διδάσκει το μάθημα Ιστορίας – Γεωγραφίας στο γαλλικό Λύκειο Andre Malraux de Remiremont και διατηρεί ζωντανό ένα blog από τον Αύγουστο του 2005. Απευθύνεται αποκλειστικά στους μαθητές του (Terminal, Γ’ Λυκείου) και σε όποιον άλλον ενδιαφέρεται να γνωρίσει και να κατανοήσει το σύγχρονο κόσμο.
Επίσης, συμμετέχει σε ένα μονο – θεματικό συλλογικό blog μαθητών και καθηγητών. Πρόκειται για τη συνεργασία δύο σχολείων (Αλγερίας – Γαλλίας) με θέμα την ιστορία των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. http://djazair-france.blogspot.com/ (από το 2007). Αξίζει να παρακολουθήσει κανείς την πορεία του blog στο μέλλον…
Γ.14. Το ιστολόγιο των μαθητών του Λυκείου Francois Mauriac-Forez d’ Andreziex-Boutheon http://hgfme.over-blog.com/ ξεκίνησε το 2005 με πρωτοβουλία ενός καθηγητή του Λυκείου και γράφεται από του ίδιους τους μαθητές.
Γ.15. Και ένα ιστολόγιο ενός καθηγητή που διδάσκει «Βιολογία και Γεωλογία» σε επίπεδο Λυκείου (C. Halbert, lycee Marcel Sembat (Sotteville-les-Rouen) et lycee Val-de-Seine (Le Grand-Quevilly) σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών.
Σύμφωνα με το συγγραφέα το ιστολόγιο σκοπό έχει να προσφέρει συμπληρωματικά μαθήματα και να βοηθήσει τους μαθητές του καλώντας τους να θέτουν ερωτήματα. Επιπλέον, στο ιστολόγιο δημοσιεύονται πληροφορίες και χρήσιμες συνδέσεις σχετικές με τα σχολικά μαθήματα. Ο καθηγητής – blogger υπόσχεται, επίσης, να παρουσιάζει σε τίτλους ό,τι κάνει στα μαθήματα του μέσα στην τάξη, να δημοσιοποιεί δηλαδή αυτό που στην Ελλάδα λέμε «Βιβλίο Ύλης».
Γ.16. Μια καθηγήτρια Φυσικών Επιστημών που διδάσκει στο Λύκειο (lycee M.Sembat, http://lycees.ac-rouen.fr/sembat/ ) αποφάσισε να δημιουργήσει ένα δικό της μπλογκ (http://profsvt.over-blog.net/) με σκοπό να βοηθάει τους μαθητές του Λυκείου και να ενημερώνει τους γονείς για τα μαθήματα που η ίδια διδάσκει στο Λύκειο. Τέλος, παρουσιάζει σε ημερολόγιο τα μαθήματα που διδάσκει καθώς και τις εργασίες που δίνει για το σπίτι στους μαθητές.
Γ.17. Μια ένωση εκπαιδευτικών, όπως για παράδειγμα αυτή του Βελγίου δημιούργησε το blog http://blog.enseignons.be με τίτλο «Εκπαιδευτικά ιστολόγια» και υπότιτλο «Ας μοιραστούμε τη γνώση» με σκοπό να επικοινωνούν οι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που ενδιαφέρονται για την ένταξη των ΤΠΕ στην εκπαίδευση.
Γ.18. Ένας διευθυντής Δημοτικού σχολείου στη Γαλλία, μιλάει για τη σχολική ζωή στο εσωτερικό του σχολείου του μέσα από το ιστολόγιο του http://danledir.canalblog.com/ (από το Μάιο 2007). Μέσα από το ιστολόγιο του έχει το …. κουράγιο να κρίνει τα νέα προγράμματα σπουδών για το Δημοτικό Σχολείο που ανακοίνωσε ο Γάλλος Υπουργός Παιδείας φέτος στις 20 Φεβρουαρίου.
Γ.19. Ο Καναδός καθηγητής Konrad Glogowski ετοιμάζει τη διδακτορική του διατριβή στο Ontario Institute for Studies in Education of the University of Toronto με θέμα την παιδαγωγική αξιοποίηση των ιστολογίων. Γι’ αυτό δημιούργησε το δικό του blog και μοιράζεται τις ιδέες που έχει με τους άλλους επισκέπτες. http://www.teachandlearn.ca/blog/Το blog έχει τίτλο «Ιστολόγιο της εγγύτερης ανάπτυξης» που δανείστηκε από τη γνωστή έννοια «Ζώνη της εγγύτερης ανάπτυξης» του Σοβιετικού Ψυχολόγου Lev Vygotsky (1978).
Γ.20. Ένας Ελβετός που επιμορφώνει εκπαιδευτικούς στη Lausanne αξιοποιεί το blog με σκοπό να τους ενημερώσει και ευαισθητοποιήσει σε ζητήματα «Διδακτικής της ιστορίας».
Γ.21. Ένα συλλογικό blog αφιερωμένο στην εκπαίδευση και με τίτλο ΜΑΘΗΣΗ 2.0 κερδίζει ιδιαίτερα τους επισκέπτες που θέλουν να κατανοήσουν τι «τρέχει» σήμερα στην εκπαίδευση στο πλαίσιο του Web.2.0.
Γ.22. Άφησα τελευταίο τον Καναδό Mario Asselin ο οποίος είναι σήμερα ο πιο διάσημος blogger του γαλλόφωνου κόσμου με το ιστολόγιο «MARIO TOUT DE GO» που πρωτοεμφανίστηκε το 2002.
Ο συγγραφέας με τρία ρήματα «ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΙ – ΣΤΟΧΑΖΟΜΑΙ – ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ» εκφράζει τι ακριβώς επιδιώκει με τη συμμετοχή του στη «μπλογκόσφαιρα»:
1. Να μοιράζομαι, αφήνοντας τα ίχνη μου για όσα κάνω και σκέφτομαι. Ίσως, τα εργαλεία που με εξυπηρετούν μπορεί να φανούν χρήσιμα και στους άλλους.
2. Να στοχάζομαι και να καταγράφω τις σκέψεις μου, είναι κι αυτός ένας τρόπος να οικοδομώ καλύτερα τις γνώσεις μου.
3.Να συμμερίζομαι (νοιάζομαι) όλους τους άλλους που αισθάνομαι ότι είναι πολύτιμοι σύμμαχοι στις ιδέες και στις απόψεις.
Άλλες χρήσεις
Γ.23. Πρόσφατα, σ’ ένα δικτυακό τόπο δινόταν η ευκαιρία στους μαθητές να «βαθμολογήσουν» τους καθηγητές τους και τα στοιχεία αυτά να αναρτώνται στο διαδίκτυο. Πρώτοι αντέδρασαν οι Γάλλοι εκπαιδευτικοί φτιάχνοντας ένα blog http://contrenote2be.unblog.fr/a-propos/ αφιερωμένο σ’ αυτό το θέμα. Στη συνέχεια, το Γαλλικό Δικαστήριο απαγόρευσε τη δημοσιοποίηση ονομάτων από τις 5 Μαρτίου 2008.Όμως, αν και το δικαστήριο σταμάτησε τη «διαδικτυακή βαθμολογήση των εκπαιδευτικών» στο διαδίκτυο, σήμερα όσοι επιθυμούν μπορούν να συμμετέχουν σε μια «βαθμολόγηση των εκλεγμένων Δημάρχων» σε όλες τις πόλεις της Γαλλίας με το σκεπτικό ότι: «Γιατί όσοι εκλέχθηκαν από μας για να κάνουν αυτό που εμείς θέλουμε, την επόμενη των εκλογών, κάνουν ότι θέλουν αυτοί;» http://www.notemaire.com/
Γ.24. Το 2006 κάνει την εμφάνισή του ένα Blog (Blogue sur le soutien scolaire) με έδρα τη Μασσαλία το οποίο προσφέρει υπηρεσίες υποστήριξης μέσω του διαδικτύου. Πρόκειται για ένα οργανωμένο «διαδικτυακό φροντιστήριο» που παρέχει σχολική βοήθεια (3000 μαθητές στο τέλος του 2007). Οι γονείς και οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τον καθηγητή που επιθυμούν μέσα από ένα δίκτυο «καθηγητών Express». http://www.classip.blogspot.com/ Ας σταματήσουμε εδώ, τα παραδείγματα χρήσης των εκπαιδευτικών ιστολογίων, δεν έχουν τελειωμό…
Τα πρώτα συμπεράσματα μας – απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα.
i) Ποιοι (-ες) μπορεί να φτιάχνουν εκπαιδευτικά ιστολόγια σήμερα (2008);
Συνοψίζω:
Ένας Εκπαιδευτικός της πράξης
Ένας Διευθυντής σχολείου
Μια Ακαδημία (περιφερειακή διεύθυνση)
Μια Σχολική τάξη
Μια Σχολική μονάδα (δικτυακός τόπος)
Μια Ομάδα μαθητών
Ένας Υπεύθυνος Βιβλιοθήκης
Ένας Υποψήφιος διδάκτωρ
Ένας Παιδαγωγός
Ένας Σύλλογος εκπαιδευτικών
Ένας Επιμορφωτής εκπαιδευτικών
Επιμορφούμενοι εκπαιδευτικοί
……
ii) Ποιοι τίτλοι χρησιμοποιούν τα εκπαιδευτικά ιστολόγια;
Κάθε ιστολόγιο έχει το δικό του όνομα με τίτλο και υπότιτλο.
Ο τίτλος μπορεί να είναι:
α) άμεσα συνδεδεμένος με το περιεχόμενο όπως για παράδειγμα «Γεωγραφία» ή «Φυσικές Επιστήμες».
β) περιγραφικός του περιεχομένου όπως «Δεν γεννιόμαστε χρήστες του διαδικτύου (internaute) … γινόμαστε!»
γ) έμμεσα με επεξήγηση από τον υπότιτλο όπως για παράδειγμα στα ιστολόγια «Ο απόηχος μιας ώρας», «Εδώ ή αλλού» ……………
iii) Για ποιους λόγους δημιουργούνται εκπαιδευτικά ιστολόγια;
α) Επικοινωνία με άλλους
β) Βοήθεια στους μαθητές και υποστήριξη της διδασκαλίας
γ) Δημόσια προβολή μιας συλλογικής εργασίας
δ) Προσωπική έκφραση
ε) Έκφραση δημόσιας διαμαρτυρίας
στ) Υποστήριξη από ειδικούς
ζ) Ημερολόγιο μαθημάτων
η) Ενημέρωση γονέων
θ) Αδελφοποίηση σχολείων και Ευρωπαϊκά Προγράμματα
ι) Παρακίνηση μαθητών για μελέτη
ια) Κριτική των προγραμμάτων σπουδών
ιβ) Διαφάνεια του σχολείου στην κοινότητα
…………………
Ποια αίσθηση μου έμεινε ως «απόηχος αυτής της ενασχόλησης»;
Πρώτα απ’ όλα το ιστολόγιο αντανακλά τις απόψεις του συγγραφέα ο οποίος δεν νοιάζεται τόσο για την «αντικειμενικότητα του» μια και έχει επίγνωση ότι δεν οφείλει να τεκμηριώνει τα άρθρα που δημοσιεύει σχετικά συχνά, συνήθως ικανοποιείται με το να δίνει παραπομπές. Σε πολλούς bloggers διαφαίνεται ένας ιδιόρρυθμος αυθορμητισμός που πηγάζει από μια βαθύτερη σκέψη και ενασχόληση με τα ζητήματα παιδείας, εκπαίδευσης, διδασκαλίας και μάθησης.
Εντύπωση προκαλεί το πόσο μεγάλη ανάγκη αισθάνονται οι εκπαιδευτικοί – bloggers και επιθυμούν τόσο πολύ να μοιραστούν με άλλους τις ιδέες και τις αγωνίες τους, εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες που προσφέρει το «κοινωνικό διαδίκτυο» όπως συνηθίζεται να λέγεται το web 2.0. Επίσης, εντύπωση μου προκάλεσε το γεγονός ότι πουθενά στην εκπαιδευτική «μπλογκόσφαιρα» δεν συνάντησα προσωπικές αντιπαραθέσεις με άλλους παρά μόνο κριτική ιδεών και απόψεων. Αυτό που τελικά ενδιαφέρει πραγματικά τους bloggers φαίνεται ότι δεν είναι τίποτα άλλο από το να μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα όλοι οι άνθρωποι, χωρίς διακρίσεις, αλλά και χωρίς να προσβάλλουν ή να συκοφαντούν προσωπικά τους άλλους.
Ακόμα, ενδιαφέρουσα είναι και η άποψη ότι με το ιστολόγιο ο εκπαιδευτικός «σπάει» τα δεσμά του Αναλυτικού Προγράμματος και μιλάει για πράγματα έξω και πέρα από αυτό. Για τον blogger παύουν να υπάρχουν οποιαδήποτε σύνορα, αναζητεί πληροφορίες από παντού (περιοδικά, εφημερίδες, διαδίκτυο, προσωπικά βιώματα) και μιλάει με άνεση για το τι συμβαίνει σε άλλες χώρες.
Πολλές φορές αισθάνθηκα ότι αυτό που επιθυμούν σφόδρα είναι να επεκτείνουν τη διδασκαλία τους και έξω από την τάξη, προσφέροντας γνώσεις και εργαλεία για να σκεφτόμαστε οι υπόλοιποι ως «πολίτες του κόσμου».
Δ. Ποια θέματα κυριαρχούν στα εκπαιδευτικά Ιστολόγια;
Η γκάμα των εκπαιδευτικών θεμάτων με τα οποία ασχολούνται οι bloggers είναι ευρεία και μόνο ενδεικτικά θα μπορούσα να αναφερθώ σ’ αυτά. Παρακάτω επιχειρώ μια συλλογή θεμάτων χωρίς, σε καμιά περίπτωση, να τα ιεραρχώ ή να τα κατηγοριοποιώ.
Δ.1. Οι περισσότεροι bloggers, όλοι τους με όνομα και επίθετο, φαίνεται να είναι «ανοιχτοί» όχι μόνο στην ένταξη των «Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση» (ΤΠΕ-Ε) αλλά και στην αναζήτηση λύσεων, σε παιδαγωγικά προβλήματα, μαζί με άλλους. Το πρώτο αγαπημένο θέμα είναι η φροντίδα τους να παραπέμπουν σε άλλους bloggers ή δικτυακούς τόπους (με ή χωρίς σχόλια), να επιθυμούν να είναι μέλη μιας μεγάλης «διαδικτυακής κοινότητας». Ιδιαίτερα προβάλλουν συλλογικές εργασίες μαθητών και εκπαιδευτικών άλλων σχολείων. Τώρα τελευταία γίνεται ολοένα και πιο φανερή η τάση των bloggers να παραπέμπουν αποκλειστικά και μόνο σε άλλους bloggers που «ταιριάζουν» στις απόψεις ή στις ιδέες. Για την αύξηση της επισκεψιμότητας του ιστολογίου τους οι περισσότεροι bloggers στέλνουν σχόλια στα διάφορα blogs όπως το αποδεικνύει η υπογραφή τους (με ή χωρίς ψευδώνυμο) που συνοδεύεται από τη διεύθυνση του προσωπικού blog. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι bloggers σπάνια παραπέμπουν σε επίσημα sites και αυτό γίνεται μόνο αν είναι αναγκαίο, όπως για παράδειγμα όταν αναφέρονται στα Προγράμματα σπουδών και στα θέματα των εξετάσεων του Bac. Δεν συναντήσαμε ούτε ένα blog που να τοποθετεί στα αγαπημένα του το δικτυακό τόπο του Υπουργείου Παιδείας, μάλλον η ύπαρξη του στο blog θεωρείται περιττή. Με άλλα λόγια οι bloggers – εκπαιδευτικοί δίνουν την εντύπωση ότι ψάχνουν για κάτι το ιδιαίτερο, κάτι που δεν είναι κοινότυπο αλλά αυτό που, κατά τη γνώμη τους, θα ενδιαφέρει τους μαθητές, τους συναδέλφους ή τους επισκέπτες τους.
Δ.2. Δεν τους ικανοποιεί να αναπαράγουν ή απλά να «δείχνουν» άλλους δικτυακούς τόπους ή άρθρα από άλλα ιστολόγια. Έτσι, προτείνουν ένα κείμενο, μια εκπομπή στην τηλεόραση, ένα ντοκουμέντο ιστορικής αξίας που βρήκαν στο διαδίκτυο, ένα video από το YouTube, μια συλλογή από ηχητικά ντοκουμέντα μεγάλων πολιτικών ή μια μετάφραση ενός άρθρου κατάλληλο για τους μαθητές ή τους συναδέλφους. Οι παρουσιάσεις βιβλίων και η κριτική κινηματογραφικών ταινιών είναι κάτι που δεν ξεχνούν οι εκπαιδευτικοί (πολλοί είναι οι bloggers που αποδεικνύουν στην πράξη ότι διαβάζουν βιβλία και εφημερίδες, ακούνε μουσική, συχνάζουν στους κινηματογράφους και δεν περιορίζονται στο διαδίκτυο και στις επισκέψεις άλλων δικτυακών τόπων). Κάπου διάβασα ότι τα blogs των ενηλίκων, γενικά, ανανεώνονται κυρίως όλες τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας και τις αργίες κάνουν άλλα πράγματα….Αντίθετα, τα αγόρια και τα κορίτσια που «μπλογκάρουν» ασχολούνται περισσότερο τα Σαββατοκύριακα και τις σχολικές αργίες.
Δ.3. Οι bloggers παρουσιάζουν θέματα που ενδεχόμενα να είναι περιθωριακά στο πλαίσιο της παραδοσιακής διδασκαλίας, όπως για παράδειγμα οι μαθηματικοί γρίφοι, τα αινίγματα και οι σπαζοκεφαλιές όπως και τα παιχνίδια που μας κάνουν να σκεφτόμαστε και να μας διασκεδάζουν. Άλλα «αγαπημένα» θέματα είναι οι ψευδαισθήσεις και το προσφιλές θέμα «περί φράκταλ και χάους» όπως και ό,τι αναφέρεται στη σχέση τέχνης και μαθηματικών. Από αρκετούς δεν λείπουν τα θέματα που αναφέρονται στο χιούμορ καθώς επίσης τα θέματα ιστορίας των επιστημών και των μαθηματικών τα οποία προβάλλονται μέσα από βιογραφίες και «πολυμεσικό υλικό» ή μέσα από αποφθέγματα μεγάλων επιστημόνων. Δ.4. Πρωταρχική φροντίδα πολλών bloggers είναι η εκπαιδευτική και κοινωνική επικαιρότητα. Έτσι, πολλές φορές θέτουν στο πρωτοσέλιδό τους όσα συμβαίνουν στην εκπαίδευση και στον κόσμο όλο (νέα βιβλία, νέα προγράμματα, επιμορφώσεις, μικρά ή μεγάλα γεγονότα, μικρές εκπαιδευτικές ειδήσεις, εκδηλώσεις, διαγωνισμοί κ.α. ). Οφείλω να ομολογήσω ότι οι επισκέψεις μου στα ιστολόγια της εκπαιδευτικής «μπλογκόσφαιρας», όσον αφορά τουλάχιστον την «εναλλακτική» ενημέρωσή μου, αποδείχθηκε πολύ πιο αποδοτική από αυτήν που είχα μέχρι σήμερα διαμέσου των παραδοσιακών sites και ΜΜΕ.
Ας δούμε πια επίκαιρα θέματα προβάλλουν τα blogs που παρουσιάσαμε παραπάνω ώστε να σχηματίσουμε μια ευκρινέστερη εικόνα του φαινομένου.
1. Στις 25 Μαρτίου ο Hugo Billard συγγραφέας του ιστολογίου (Le jardin des retours) δημοσιεύει ένα άρθρο επικαιρότητας με τίτλο «Ας μποϋκοτάρουμε τους Ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου» ( Boycottons les Jeux de Pekin ) και αναρτά την αφίσα «Πεκίνο 2008» (της οργάνωσης «Reporters Χωρίς Σύνορα»). Φροντίζει να παραπέμψει τους επισκέπτες του σε σχετική αρθογραφία και τηλεοπτικές εκπομπές (Video).
Παίρνοντας αφορμή από ένα σχόλιο που του στάλθηκε προσφέρει στους επισκέπτες του, σε αρχείο .pdf, την πιο πρόσφατη «Χάρτα των Ολυμπιακών Αγώνων» (2007) στα Γαλλικά (http://multimedia.olympic.org/pdf/fr_report_122.pdf) 2. Με αφορμή την προσφορά των πιο σημαντικών βιβλίων του Karl Marx (με 9,90 Ευρώ) από την εφημερίδα Le Monde, o Hugo Billard αναρωτιέται «γιατί να προβάλλουμε αυτά τα βιβλία σήμερα» και επιχειρηματολογεί υπέρ μέσα από τεκμηριωμένες βιβλιογραφικές αναφορές. Τέλος, προτείνει στην εφημερίδα να διαθέσει στο ευρύ κοινό και έργα Γεωγράφων, Ιστορικών, Ανθρωπολόγων…
3. Ο Βέλγος Μαθηματικός αναρωτιέται γιατί δεν δίνονται Βραβεία Nobel στους Μαθηματικούς (τόσα χρόνια και δεν το είχα συνειδητοποιήσει….) και μας προτείνει να γνωρίσουμε δύο άλλα σχετικά βραβεία. Επίσης παρουσιάζει την Ολυμπιάδα των Μαθηματικών καθώς και το διαγωνισμό του 2007 στην πρωτεύουσα του Βιετνάμ με παραπομπή στην ιστοσελίδα που παρέχει σε πίνακα την κατάταξη όλων των χωρών: http://www.imo2007.edu.vn/index.php?module=ViewResultByCountry.php
(Από εκεί πληροφορήθηκα ότι κατακτήσαμε την 33η θέση Παγκοσμίως παρόλο που παρακολουθώ ανελλιπώς τα «δελτία ειδήσεων» των οκτώ και δεν φαντάζομαι ότι φταίει μόνο το ότι ασκούμαι στο zapping…).
4. Ο SENTIER Bruno, καθηγητής Ιστορίας – Γεωγραφίας στο College Sainte Clotilde στο ιστολόγιο του «Ο απόηχος μιας ώρας» (7 Απριλίου 2008) επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα των μαθητών του «Γιατί η Κίνα κατέχει το Θιβέτ;» δίνοντας χρήσιμες διευθύνσεις για όποιον ενδιαφέρεται να κατανοήσει καλύτερα το σημερινό κόσμο και ιδιαίτερα την περιοχή Κίνας, Θιβέτ, Ινδίας. Το ίδιο κάνει και με το ερώτημα των μαθητών του «Γιατί οι Άραβες και οι Ισραηλίτες πολεμούν μεταξύ τους;». 5. Ο Cedric Lemery, καθηγητής Φυσικών Επιστημών στην Ακαδημία της Lyon δημοσιεύει τις λύσεις των θεμάτων του Bac (Ιούλιος 2007) και δέχεται πολλά σχόλια μαθητών. Στις 9 Απριλίου αναρτά ένα επίκαιρο θέμα: «Ποιο καύσιμο είναι κατάλληλο για το αυτοκίνητο του μέλλοντος;». Ο ίδιος συγγραφέας στο δεύτερο προσωπικό blog, αυτό που είναι αφιερωμένο στις ΤΠΕ-Ε http://lewebpedagogique.com/tice/ επιχειρεί να μιλήσει για το web.2.0 (χαρακτηριστικό παράδειγμα η ελεύθερη ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια wikipedia) με ένα πολύ ενδιαφέρον (για μένα τουλάχιστον) άρθρο με τίτλο «Το βαλς των 2.0»
(Μάρκετινγκ 2.0, Web 2.0, Business 2.0, Επανάσταση 2.0) Λίγο παρακάτω συναντούμε ένα άρθρο που αναφέρεται στη σχέση που υπάρχει (ή μπορεί να υπάρχει) ανάμεσα στο web.2.0 και στην Εκπαίδευση 2.0. και μέσα από το διάγραμμα μας καλεί να εντοπίσουμε τις βασικές διαφορές του web.1.0 και web.2.0
6. Στον ιστοτόπο http://cicla71.typepad.com/cicla71/ «Δεν γεννιόμαστε internaute … γινόμαστε!» του Γυμνασίου (College Louis Aragon ) διαβάζουμε την ανακοίνωση για τις εκδηλώσεις που είναι αφιερωμένες στο «διαδίκτυο χωρίς φόβο» και διαβάζουμε ειδήσεις αναφορικά με το Web.2.0 σε μια γλώσσα, χωρίς πολλούς τεχνικούς όρους και λεπτομέρειες, κατανοητή από μαθητές και μη ειδικούς.
Δ.5. Τέλος, οι bloggers απεχθάνονται όλους όσους αντιγράφουν χωρίς να αναφέρονται στην πηγή τους. Ο Hugo Billard… όταν o ίδιος έβαλε γαλλικούς υπότιτλους σε ένα video της ταινίας του Charlie Chaplin «Ο Δικτάτορας» και το ανάρτησε στο ιστολόγιο του σημειώνει:
«Αν το χρησιμοποιήσετε, ευχαριστώ που αναφέρετε την πηγή….». Για το συγκεκριμένο «φλέγον» ζήτημα των bloggers, η Βικιπαίδεια, γνωστή και ως ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια του διαδικτύου αναφέρει: «Επειδή τα blogs είναι ένα καινούργιο μέσο διαδικτυακής επικοινωνίας, οι κανόνες που τα συνοδεύουν είναι ελάχιστοι, με αποτέλεσμα η κατοχύρωση του περιεχομένου τους να γίνεται ολοένα και πιο μηδαμινή. Έτσι, υπάρχουν περιπτώσεις που το περιεχόμενο των blogs αντιγράφεται, χωρίς την άδεια των ανθρώπων που έχουν διατυπώσει το κείμενο, με αποτέλεσμα δημοσιογράφοι , και όχι μόνο, να οικοιοποιούνται τα κείμενα, ξεχνώντας τον αρχικό τους συγγραφέα. Η προσπάθεια που γίνεται για να ελαττωθεί η έκταση αυτού του προβλήματος είναι αρκετά μεγάλη».
Επίλογος
Η «επιτόπια» εξερεύνηση της «μπλογκόσφαιρας» με έπεισε ότι τα blogs δεν είναι μόδα από τη στιγμή που γίνονται αποδεκτά από την εκπαιδευτική κοινότητα και τα Υπουργεία Παιδείας πέρα από την αυτονόητη υποστήριξή τους από τις επιχειρήσεις διαδικτυακών υπηρεσιών. Πρόκειται για μια πολύ πρόσφατη ιστορία που εμφανίστηκε χάρη στο web 2.0, το ιστολόγιο είναι ένα «τέκνο της παγκοσμιοποίησης» που περνάει την νηπιακή του ηλικία αμέριμνο ή άτακτο προς το παρόν αλλά με υποσχέσεις για το μέλλον. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος τους ερωτήματος που αφορά την ……περίφημη «παιδαγωγική αξιοποίηση των ιστολογίων» η απάντηση είναι ιδιαίτερα δύσκολη και ζητάει χρόνο για να πάρει μια απάντηση. Η δική μου αίσθηση (…. προς πεποίθηση) είναι ότι μπορεί να δούμε ενδιαφέροντα πράγματα με το web 2.0 δηλαδή να καθιερωθούν μελλοντικά οι Εκπαιδευτικοί 2.0 αλλά η Εκπαίδευση 2.0 είναι ακόμα πολύ πιο μακρινή και αμφίβολη. Τελικά, σκέφτομαι ότι είναι πιο συνετό και υπεύθυνο να μιλάμε για «Μαθητές 2.0», «Εκπαιδευτικό Υλικό 2.0» «Εκπαιδευτικοί 2.0» αλλά όχι και … Εκπαίδευση 2.0!. Εν κατακλείδι, διαισθητικά, λέω ότι άλλη είναι η εξέλιξη των νόμων της «Κοινωνίας της Αγοράς» και άλλη αυτή της διαδικασίας διδασκαλίας και μάθησης στη θεσμοθετημένη εκπαίδευση, τουλάχιστον όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Η ταύτιση αυτών των δύο, σήμερα, μόνο σύγχυση μπορεί να προκαλέσει. Χρήσιμες διευθύνσεις
Ολόκληρο το υλικό στήθηκε και αναπτύχθηκε με δεδομένα αποκλειστικά και μόνο από το διαδίκτυο (ιστοσελίδες, επίσημα sites, άρθρα σε εφημερίδες κ.λ.π). Εκτός από τις διευθύνσεις που υπάρχουν στο κείμενο χρήσιμες φάνηκαν και οι παρακάτω διευθύνσεις χωρίς τις οποίες δεν θα κατάφερνα να ολοκληρώσω αυτήν την εργασία που θεωρώ … ατελή. Όμως με βοήθησαν για να μπορέσω να συνεχίσω, μελλοντικά, ένα τρίτο μέρος (και πιο δύσκολο) αφιερωμένο στα Ελληνικά εκπαιδευτικά blogs.
[1] Οι θέσεις του Γαλλικού Υπουργείου Παιδείας για τα εκπαιδευτικά ιστολόγια (blogs) http://www.educnet.education.fr/articles/blogs.htm [2] Άρθρο για τα blogs των εκπαιδευτικών http://eduspaces.net/csessums/weblog/134953.html [3] Όλα τα ιστολόγια του πάροχου blogs «Le Web pedagogique». http://lewebpedagogique.com/wp-annuaire.php [4] Blog της εφημερίδας Liberation http://www.liberation.fr/actualite/societe/313325.FR.php [5] Εκπαιδευτικές χρήσεις των blogs. http://recitmst.qc.ca/Blogue-vous-dites [6] Video του Alan Kay: A powerful idea about teaching ideas. http://www.youtube.com/watch?v=Eg_ToU7m1MI&feature=related [7] Γιατί να αφήνουμε τους μαθητές μας να «μπλογκάρουν»; Από το καναδέζικο blog: http://www.opossum.ca/guitef/archives/003771.html [8] Ένα ενδιαφέρον άρθρο του Konrad Glogowski σχετικό με την «καλλιέργεια» ενός σχολικού ιστολογίου. http://www.opossum.ca/guitef/archives/003852.html [9] BARTLETT-BRAGG Anne. Blogging to Learn. University of Technology, Sydney, Australia, 2003. (document PDF) [10] Σύγκριση εκπαιδευτικών συστημάτων http://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89cole#Tableau_r.C3.A9capitulatif [11] BROUDOUX Evelyne. Je blogue, tu blogues, nous bloguons. Du carnet individuel a l’ecriture collective. Les Dossiers de l’ingenierie educative, n° 45, decembre 2003. (document PDF) [12] SCOTT Leslie. Some Uses of Blogs in Education. 2003. [13] Anne-Claire Orban (2005): Je blogue, tu blogues, nous bloguons, CLEMI http://lewebpedagogique.com/entretiens/files/ac-orban.pdf [14] Σχόλια του Mario Asselin για την υπόθεση του site που ζητούσε από τους Γάλλους μαθητές να βαθμολογούν ονομαστικά τους καθηγητές και τα σχολεία τους: http://carnets.opossum.ca/mario/archives/2008/03/affaire_note2be_tgi_paris.html, http://carnets.opossum.ca/mario/archives/2008/03/les_lecons_a_ti_1.html [15] Νόμοι για “σχολικό internet” http://www.educnet.education.fr/legamedia/default.htm [16] Βιβίτσου, M, Γκίκας A. Μηνάογλου N. Κονετάς Δ. Οικονομάκος, Η., Λαμπροπούλου, Ν. Παρασκευάς, Μ. (2007): Τα ιστολόγια ως εργαλεία συνεργασίας και μάθησης στο πλαίσιο της διαδικτυακής κοινότητας Ελλήνων εκπαιδευτικών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου [17] Ένα επίσημο έγγραφο για τις ποινές των μαθητών που δεν τηρούν τους κανόνες «καλής χρήσης του διαδικτύου» http://pedagogie.ac-aix-marseille.fr/tice/juridique/article.php3?id_article=18 [18] Το ιστολόγιο του Loic Le Meur ( http://www.loiclemeur.com/france/) [19] «Το Ιστολόγιο (Blog): μόδα ή «παιδαγωγικό εργαλείο»; (Μέρος Ι ) αναρτήθηκε στον προσωπικό δικτυακό τόπο www.dapontes.gr πριν λίγους μήνες (Οκτώβριος 2007) καθώς και στις εκπαιδευτικές πύλες: www.eduportal.gr και www.ekped.gr [20] «Σχολικοί δικτυακοί τόποι: Γαλλία» (2008). Η εργασία αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης έρευνας σε εξέλιξη με θέμα τις Σχολικές ιστοσελίδες σε διάφορες χώρες του κόσμου (Αμπράζη Ζωή, Δαπόντες Νίκος, Ζακόπουλος Βασίλης, Σαλονικίδης Γιάννης, Σωτήρης Τερζίδης, Φιλιππιάδης Γρηγόρης) και θα παρουσιαστεί στο «1ο Συνέδριο της Νάουσας» για της ΤΠΕ-Ε, 9-11 Μαΐου 2008. [21] Σκέψεις και προτάσεις για τη δράση: Φορητός Ηλεκτρονικός υπολογιστής ανά μαθητή Πρόκειται για τις προτάσεις που διατύπωσα, κωδικοποιημένα, στη δημόσια διαβούλευση (3 Απριλίου 2008). Αναρτήθηκε στο www.alfavita.gr , στο www.dapontes.gr. στο www.eduportal.gr , στο www.ekped.gr και στο www.tetradio.gr [22] Το άρθρο Από το Web 1.0 στο Web 2.0: τεχνικές και εργαλεία για την εκπαίδευση του 21ου αι. από το ιστολόγιο Hellenes educators.Κοινοποιήστε:
Σχετικά
By eduportal • Δικτυακοί τόποι • 0 • Tags: blogs, διαδίκτυο, ιστολόγια, Νίκος Δαπόντες