Η επικοινωνία με άτομα που χρησιμοποιούν ακουστικά

Της δασκάλας Αμπράζη Ζωής

Η ικανότητα επικοινωνίας του ατόμου που φορά ακουστικά βαρηκοΐας είναι αρκετά δύσκολη συγκριτικά με τα άτομα που έχουν φυσιολογική ακοή. Αναμφισβήτητα η επικοινωνία είναι βασική ανάγκη για όλους τους ανθρώπους και ως γνωστό για να υπάρξει επικοινωνία χρειάζονται τουλάχιστον δύο άτομα. Είναι λοιπόν ιδιαίτερα σημαντικό , στην επικοινωνία μας με άτομα που έχουν ακουστικά προβλήματα , να εξασφαλίσουμε όλες τις προϋποθέσεις, ώστε να νιώθουν άνετα.

 Όταν κάποιος από το περιβάλλον μας φορά ακουστικά , θα πρέπει να έχουμε μια σχετική ενημέρωση για το τί αυτά προσφέρουν. Η πεποίθηση ότι τα ακουστικά αποκαθιστούν πλήρως την ακοή είναι ατυχώς μια υπερβολή.

• Βέβαια τα ακουστικά αποτελούν ανεκτίμητη βοήθεια για το βαρήκοο άτομο,όμως αρχικά χρειάζεται ένα στάδιο προσαρμογής στους νέους ήχους καθώς μετά την εφαρμογή των ακουστικών, ο κόσμος των ήχων αλλάζει ολοκληρωτικά . Η ίδια η φωνή τους ακούγεται πλέον διαφορετικά. Επίσης ήχοι που χάθηκαν για πάντα δεν είναι δυνατόν να αναγνωρίζονται ακόμη και με τη χρήση ακουστικών, ενώ ήχοι που δεν ήταν δυνατόν να γίνονται αντιληπτοί πριν την εφαρμογή έχουν ξεχαστεί, οπότε το άτομο μπαίνει σε μια διαδικασία να μάθει από την αρχή να τους αναγνωρίζει. H υποστήριξη της οικογένειας, των φίλων και γενικότερα του περιβάλλοντος εργασίας βοηθούν σημαντικά στην προσαρμογή του ατόμου στη νέα κατάσταση.
• Τα άτομα που έχουν υποστεί απώλεια ακοής , αναπτύσσουν σε μεγάλο βαθμό άλλες αισθήσεις όπως την όραση την αφή και την διαίσθηση που γίνονται πολύτιμα εργαλεία επικοινωνίας. Οι χρήστες ακουστικών βαρηκοϊας καταφεύγουν στην χειλανάγνωση είτε συνειδητά είτε υποσυνείδητα , συνεπώς συνιστάται να μη μεσολαβεί τίποτε ανάμεσα στο πρόσωπο του ατόμου που μιλάει και τον βαρήκοο , όπως για παράδειγμα το χέρι του μπροστά στο στόμα ή η στροφή του κεφαλιού πρός διαφορετικές κατευθύνσεις.
• Όταν απευθύνεστε σ ένα βαρήκοο άτομο προσπαθήστε να έχετε οπτική επαφή μαζί του και να τον καλέσετε με το όνομα του, ώστε να αντιληφθεί ότι απευθύνεστε σ αυτό. Συνιστάται ακόμη αν είναι οικείο πρόσωπο , ένα μαλακό άγγιγμα στον ώμο για να τραβήξετε την προσοχή του.
• Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας είναι η απόσταση. Είναι κρίσιμο να τοποθετείστε αρκετά κοντά στο πρόσωπο με το οποίο επιθυμείτε να μιλήσετε. Η ένταση του ήχου πρέπει να γνωρίζετε ότι μειώνεται στο ήμισυ όταν η απόσταση διπλασιάζεται. Συνεπώς ακόμη και μια μικρή αύξηση της απόστασης δυσχεραίνει την επικοινωνία .
• Οι άνθρωποι με φυσιολογική ακοή πιστεύουν ότι πρέπει να ξεφωνίζουν για να τους ακούσουν τα άτομα με προβλήματα ακοής. Αντίθετα με αυτήν την αντίληψη το πρόβλημα των χρηστών βαρηκοίας.δεν εντοπίζεται στο πόσο δυνατά μιλάει κάποιος όσο στο πως προφέρει τις λέξεις. Η ευκρίνεια του λόγου , η καλή άρθρωση και η αργή προφορά είναι τα στοιχεία που θα βοηθήσουν το βαρήκοο άτομο να κατανοήσει πλήρως τα λεγόμενα. ΄Εχει διαπιστωθεί ότι η υπερβολική ένταση έχει αντίθετα αποτελέσματα και επιπρόσθετα συντείνει ώστε τα ακουστικά προβλήματα να γίνονται οξύτερα και το άτομο να νιώθει το ίδιο άβολα όπως και τα φυσιολογικά άτομα, όταν τους μιλούν υπερβολικά δυνατά.
• Τα προβλήματα ακοής εμφανίζονται συχνά ως ανικανότητα αντίληψης διαφόρων ήχων ή από τη σύγχυση τους με άλλους παρόμοιους ήχους. Αυτό συνεπάγεται ότι τα βαρήκοα άτομα μπορεί να ακούν κάποιες λέξεις, αλλά να μην αντιλαμβάνονται το νόημα μιας πρότασης επειδή ακριβώς κάποιες λέξεις δεν έγιναν αντιληπτές. Γι αυτό καλό θα είναι να μην γίνεται επανάληψη της ίδιας πρότασης όταν ο βαρήκοος δεν την καταλάβει ,αλλά να προσπαθούμε να βρούμε άλλες συνώνυμες ,όπως ακριβώς θα κάναμε για να βοηθήσουμε να κατανοήσει τι λέμε ένα άτομο που μιλάει για παράδειγμα τα ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα.
• Ως επί το πλείστον τα άτομα που έχασαν την ακοή τους σε μεγάλη ηλικία βρίσκονται σε μια διαρκή κατάσταση αμηχανίας όταν δεν κατανοούν πλήρως τον συνομιλητή τους ή πολλές φορές παρερμηνεύουν ότι ειπώθηκε και απαντούν άστοχα. Τα περιβάλλοντα με θορύβους και ήχους από πολλές πηγές ταυτόχρονα όπως για παράδειγμα εστιατόρια και κέντρα διασκέδασης αλλά και μέρη στα οποία μιλούν πολλά άτομα ταυτόχρονα είναι μερικές καταστάσεις που προκαλούν σύγχυση στο άτομο και το οδηγούν στην απομόνωση από τα δρώμενα που συμβαίνουν γύρω του.
• Είναι καλό επίσης να θυμόμαστε ότι κάθε είδους ήχοι στο παρασκήνιο καθιστούν δυσκολότερη την επικοινωνία για τον χρήστη ακουστικών γι αυτό ας κάνουμε μια προσπάθεια να διευκολύνουμε τα πρόσωπα που βρίσκονται μαζί μας με το να απενεργοποιούμε πηγές ήχων όπως ραδιόφωνο , τηλεόραση χωρίς να τους φέρνουμε στη δύσκολη θέση πάντα να μας το ζητούν .
• Μερικά άτομα εμφανίζουν συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες εξαιτίας της απώλειας ακοής. Η μη κατανόηση των λεγομένων είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο να οδηγήσει στην απομόνωση τη μοναξιά και την κατάθλιψη. Είναι συνεπώς πολύ σημαντική η υποστήριξη και η ενθάρρυνση από την οικογένεια και το περιβάλλον εργασίας και συνιστάται να ενημερώνονται για τα προβλήματα της βαρηκοΐας και πως αυτά μπορούν καλύτερα να αντιμετωπιστούν.
• Εξαιτίας της βαρηκοΐας οι πάσχοντες νιώθουν κόπωση και στρες που τα φυσιολογικά ακούοντα άτομα δεν μπορούν να αιτιολογήσουν. Αυτό συμβαίνει επειδή καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια και ενέργεια για να συγκεντρωθούν σ αυτό που ακούν και είναι απόλυτα φυσιολογικό μετά από μια υπερπροσπάθεια να χρειάζονται ηρεμία σε χώρους που δεν χρειάζεται να ακούν κανένα ήχο.